Από την Ισμήνη Χαρίλα
Το νέο βιβλίο της Τέσυς Μπάϊλα, με τίτλο «Άγριες Θάλασσες», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ψυχογιός, παρουσιάστηκε στο αναγνωστικό κοινό την Τρίτη 31 Μαΐου 2016 στην κατάμεστη αίθουσα του βιβλιοπωλείου «Ιανός».
Μέσω της μυθιστορηματικής γραφής, η συγγραφέας αποτύπωσε την αληθινή ιστορία του Μιλτιάδη Χούμα, ενός νησιώτη καπετάνιου, που προσέφερε, ως μέλος της Αντίστασης, τις υπηρεσίες του στην πατρίδα και στον αγώνα κατά του Ναζισμού.
Την εκδήλωση προλόγισε ο ίδιος ο εκδότης και για το βιβλίο μίλησαν ο βραβευμένος συγγραφέας Δημήτρης Στεφανάκης και ο μικρότερος γιος του Μιλτιάδη, Νίκος Χούμας. Αποσπάσματα διάβασε ο ηθοποιός Αυγουστίνος Ρεμούνδος, ενώ το μουσικό κομμάτι της εκδήλωσης ανέλαβαν η Ματίνα Μιχαηλίδου στο πιάνο και ο Τάκης Κωνσταντακόπουλος ο οποίος ερμήνευσε ένα τραγούδι γραμμένο ειδικά για την ιστορία του ήρωα από το γιο του.
Στην προσπάθεια ανασύνθεσης της ιστορίας, η Μπάϊλα βασίστηκε τόσο στο προσωπικό ημερολόγιο του Καπετάν Χούμα, όσο και σε φωτογραφικό υλικό που, όπως αναφέρει η ίδια στο εισαγωγικό σημείωμα του βιβλίου, της παρέδωσε η οικογένειά του. Παράλληλα παρατίθεται πλήθος βιβλιογραφικών παραπομπών, αποτέλεσμα της έρευνας που διεξήγαγε η συγγραφέας, προκειμένου να αποτυπώσει όσο το δυνατόν πιο πιστά τα ιστορικά γεγονότα.
Η θεματική του βιβλίου δεν περιορίζεται απλώς στην εξιστόρηση της προσωπικής συνεισφοράς του Καπετάν Χούμα. Από τη μια πλευρά ο αναγνώστης πληροφορείται για το θαλάσσιο συμμαχικό δίκτυο που είχε στηθεί και είχε ως αποστολή τη διάσωση και μεταφορά στη Μέση Ανατολή όσων κινδύνευαν από τους Ναζιστές. Από την άλλη πλευρά τίθεται αντιμέτωπος με αιώνια φιλοσοφικά ερωτήματα που παραμένουν πάντοτε αντικειμενικά αληθινά, αλλά υποκειμενικά απαντημένα.
Παρατηρούνται επομένως επτά βασικοί θεματικοί πυλώνες: ο πόλεμος, ο θάνατος, η ανιδιοτελής αυτοθυσία, ο έρωτας, η θάλασσα, η οικογένεια και η φιλία.
Ο πόλεμος ανατρέπει τα δεδομένα στις ζωές όλων. Η καθημερινότητα μεταλλάσσεται και καθένας βρίσκεται αντιμέτωπος με τη συνείδησή του για τη στάση που θα τηρήσει και το στρατόπεδο που θα ενταχθεί. Θα τεθεί στην υπηρεσία της πατρίδας, τιμώντας το χρέος του να την προστατεύσει και να διατηρήσει την αξιοπρέπειά του, όπως έκανε ο Χούμας; Θα σταθεί στο πλευρό του εχθρού και θα μετατραπεί στιγμιαία σε προδότη, προασπιζόμενος την προσωπική του επιβίωση ή θα παραμείνει ουδέτερος παρατηρητής, αφημένος στην πρόνοια της μοίρας;
Υπάρχει επιβράβευση στην αυτοθυσία και εάν ναι είναι υλική ή ηθική; Ποια θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση των ηρώων από την πλευρά της κοινωνίας και ποια η δική τους αντίδραση; Υπερέχει η αξία της προσφοράς όσων προτιμούν να παραμείνουν αφανείς, έναντι εκείνων που διατυμπανίζουν τους άθλους τους και διεκδικούν την αναγνώρισή τους;
Ο θάνατος, πάντα παρών, καιροφυλακτεί και αρπάζει τα θύματά του – έμψυχα και άψυχα- καταπνίγοντας τη δίψα του.
Ο έρωτας είναι εκείνος που χαρίζει την ελπίδα της λύτρωσης και της αναγέννησης, ενώ το οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον παρέχει την απαιτούμενη στήριξη στον αγώνα για την ελευθερία.
Τέλος η θάλασσα, που άλλοτε φουρτουνιάζει και άλλοτε γαληνεύει, αντικατοπτρίζει την εναλλαγή των συναισθημάτων: Θυμός και οργή ενάντια στους κατακτητές που διαλύουν το σκηνικό ειρήνης στο όνομα μιας παράλογης ιδέας. Ηρεμία και ανακούφιση στην προοπτική της απελευθέρωσης και ενός καλύτερου μέλλοντος.
Εύλογος ο συνειρμός του αναγνώστη που θα αντιπαραβάλλει την εικόνα της θαλάσσιας διαφυγής από την Ελλάδα στην Τουρκία, κατά τη χρονική περίοδο στην οποία αναφέρεται το βιβλίο, με τη σημερινή αντίστροφη κατάσταση στο Αιγαίο. Δυο συνεπώς κοινές συνιστώσες: αιτία ο πόλεμος, αποτέλεσμα η προσφυγιά και ο θάνατος.
Εντέχνως στημένο κινηματογραφικό σκηνικό, καλοδουλεμένοι διάλογοι με προσεκτικά επιλεγμένη ναυτική ορολογία. Ένα άρτιο γλωσσικά κείμενο, που είναι αναμενόμενο φυσικά για όποιον έχει παρακολουθήσει το έργο της Μπάϊλα και αντιλαμβάνεται πλέον ότι η συγγραφική της πένα επιζητά και αποζητά την τελειότητα της έκφρασης.
Στο προηγούμενο βιβλίο της, με τίτλο «Ουίσκι Μπλε», η συγγραφέας είχε θέσει ψηλά τον πήχη δημιουργώντας απαιτήσεις από το αναγνωστικό κοινό για ένα εξίσου δυνατό επόμενο αποτέλεσμα. Με τις «Άγριες Θάλασσες» κερδίζει ομολογουμένως το στοίχημα και εδραιώνει τη θέση της ανάμεσα στους λιγοστούς εκπροσώπους της σύγχρονης ελληνικής λογοτεχνίας που δύνανται επάξια να σταθούν στο ύψος των απαιτήσεων της διεθνούς πλέον βιβλιοπαραγωγής.
