Του Βασίλη Κουτσίλα.
ΑΘΗΝΑ. (Γραφείο Εθνικού Κήρυκα). Ανέκαθεν οι τοίχοι προσέλκυαν το «ενδιαφέρον» ανώνυμων συντακτών για να γράψουν πάνω τους συνθήματα. Συνθήματα για πολιτική, για ποδόσφαιρο, μπάσκετ ακόμα και για έρωτες ανεκπλήρωτους.
Συνθήματα που αποτελούν τον βραχνά των ιδιοκτητών των ακινήτων που ψάχνουν να βρουν τρόπους να απαλλαγούν από αυτά άμεσα, με χαμηλό κόστος και χωρίς ιδιαίτερο κόπο.

Kάτι τέτοιο όμως δεν ισχύει για ένα κομμάτι της Αθήνας. Στα Εξάρχεια τα συνθήματα στους τοίχους αποτελούν σταθερό μέρος του γενικότερου ντεκόρ. Οι κάτοικοι, οι έμποροι και οι επαγγελματίες έχουν παραιτηθεί των προσπαθειών να καθαρίζουν τους τοίχους τους. Το θεωρούν μάταιο.
Αλλοι βέβαια θεωρούν ότι τα συνθήματα που «κοσμούν» (για κάποιους το ρήμα «κοσμούν» δεν χρειάζεται καν εισαγωγικά) τους τοίχους είναι αναπόσπαστο κομμάτι της αισθητικής της περιοχής. Τα παιδιά των Εξαρχείων, οι «ανώνυμοι συντάκτες» των μηνυμάτων αυτών, ουσιαστικά αποτυπώνουν στους τοίχους την ιδιοσυγκρασία της περιοχής: «Kαμιά ανοχή στη βιομηχανία κρέατος» λέει χαρακτηριστικά ένα σύνθημα και ουδείς γνωρίζει πόσα χρόνια να βρίσκεται εκεί. Ο συντάκτης ή οι συντάκτες του υπογράφουν με τα αρχικά Α.Φ.

Τα ίδια αρχικά «Α.Φ.» ως υπογραφή φέρει ένα άλλο σύνθημα λίγο πιο κάτω: «Συνολική εναντίωση στις δομές της μαζικής κοινωνίας».
Γενικά δύσκολα θα βρεις σε όλη αυτή την περιοχή τοίχο ο οποίος να μην είναι γραμμένος. Δύσκολα θα βρεις τοίχο πάνω στον οποίο να μην υπάρχει «καλλιτεχνικό» αποτύπωμα (από πολλά από τα συνθήματα βέβαια δεν λείπουν και οι βωμολοχίες – πώς θα γινόταν άλλωστε;)
Γεμάτος συνθήματα είναι και ο τοίχος στη συμβολή των οδών Μεσολογγίου και Τζαβέλα, όπου πριν από 8 περίπου χρόνια είχε σκοτωθεί από σφαίρα αστυνομικού ο 15χρονος μαθητής Αλέξης Γρηγορόπουλος και όπου, όπως είναι γνωστό, έχει στηθεί ένα μικρό μνημείο. «Ολική άρνηση του πολιτισμού για την ολική απελευθέρωση ζώων γης» γράφει ένα από τα συνθήματα που είναι σε πιο περίοπτη θέση σε σχέση με τα υπόλοιπα.

Περαστικοί από την περιοχή, άνθρωποι που βρίσκονται εκεί απλά για να κάνουν τη δουλειά τους δείχνουν και αυτοί εξοικειωμένοι με την κατάσταση αυτή. Οι γραμμένοι τοίχοι δεν προκαλούν εντύπωση. Εντύπωση ίσως να προκαλούσε ένας τοίχος ο οποίος θα ήταν καθαρός.
Υπάρχουν βέβαια και τέτοιοι: όταν κάποιο κτίριο βάφεται, όχι όμως για να απαλλαγεί από τα συνθήματα που φέρει πάνω του, αλλά γιατί έχουν περάσει δεκαετίες από τότε που είχε βαφτεί για τελευταία φορά. Αλλά και τότε, οι τοίχοι του δεν θα μείνουν καθαροί για πολύ. Κάποιο άγνωστο χέρι θα αναλάβει μέσα σε σύντομο διάστημα να μεταδώσει ένα μήνυμα όπως: «Αγρια αντίσταση στη βιομηχανική εξημέρωση» ή «Αλληλεγγύη στους αγωνιστές της Ατίκ που δικάζονται στη Γερμανία».
«Δεν μας ενοχλούν τα συνθήματα. Αυτό είναι το λιγότερο» λέει στον «Ε.Κ.» η κ. Γεωργία (που δεν θέλησε πάντως να αποκαλυφθεί το επώνυμό της). «Μένω στην περιοχή από τις αρχές του 1970. Αυτό που θέλω είναι λιγότερες φασαρίες. Να μπορούμε να βγαίνουμε από τα σπίτια μας και να μην φοβόμαστε».