Από την Κέλλυ Βουράνη
Ομήρου, Ιλιάδα, μτφ. Όλγας Κομνηνού – Κακριδή
Β. 216 . Άντρας δεν έφτασε ασκημότερος κάτω απ᾿ της Τροίας το κάστρο’
κουτσός απ᾿ το ‘να πόδι, αλλήθωρος, με χωνιασμένους ώμους,
που απά στο στήθος του εκαλύβωναν και πιο ψηλά θωρούσες
κεφάλι μυτερό, που απάνω του χνούδι πετούσε ανάριο.
(.. «αἴσχιστος δὲ ἀνήρ ὑπό Ἴλιον ἦλθε·
φολκός ἔην, χωλός δ᾽ ἕτερον πόδα· τὼ δέ οἱ ὤμω
κυρτώ ἐπί στῆθος συνοχωκότε· αὐτάρ ὕπερθε
φοξός ἔην κεφαλήν, ψεδνή δ᾽ ἐπενήνοθε λάχνη…»)
Θερσίτης , πιο άσχημος άνθρωπος που ήρθε στο Ίλιο. Ο κουτσός, ο φλύαρος, που το στήθος του κρυβόταν ανάμεσα στους κυρτωμένους ώμους του, τόλμησε να αντιμιλήσει στον Αγαμέμνονα τον πρώτο από τους πρώτους ρηγάδες των Αχαιών. Ένας αντιήρωας του Ιλιαδικού έπους, που τιμωρήθηκε για την αυθάδεια και την ασχήμια του από τον πολυμήχανο Οδυσσέα.
Ένα άτομο με ειδικές ανάγκες υπήρξε ο στραβοκάνης Θερσίτης εκείνη την εποχή. Έχει μπει πολύ νερό στο αυλάκι από τότε που αντιμετωπιζόταν ως κάτι κατώτερο, αδύναμο, άξιο περιφρόνησης και ντροπής. Σήμερα έχει το θάρρος να διεκδικεί ή να αντιστέκεται σε αυτούς που τον πληγώνουν, χωρίς να υπομένει αγόγγυστα τη λοιδορία του από το σύγχρονο «Οδυσσέα».
Μιλώντας για ΑΜΕΑ ο νους, ίσως των πιο πολλών από εμάς, πηγαίνει σε ανθρώπους με αναπηρικό αμαξίδιο, τυφλούς, κωφάλαλους ή σε ό,τι αφορά κινητικό και διανοητικό πρόβλημα. Αξίζει στο σημείο αυτό να επισημανθεί πως η έννοια της αναπηρίας συνίσταται και από τις διαταραχές της ομιλίας, τις μαθησιακές δυσκολίες, τη νοητική υστέρηση, τις σοβαρές συναισθηματικές διαταραχές , τον αυτισμό και τις ορθοπεδικές βλάβες. Έτσι τα νήπια, τα παιδιά και έφηβοι με αυτά τα χαρακτηριστικά έχουν ανάγκη από ειδική εκπαιδευτική προσέγγιση και φροντίδα για ορισμένη περίοδο της σχολικής τους ζωής.
Φτάνουμε λοιπόν στο σημείο να μιλάμε πλέον για την Ειδική Αγωγή. Ο όρος ειδική αγωγή σημαίνει ειδικά σχεδιασμένη διδασκαλία που παρέχεται από ειδικά εκπαιδευμένο προσωπικό, με σκοπό να στηρίξει τις μοναδικές ανάγκες του ατόμου με αναπηρία. Περιλαμβάνει τη διδασκαλία η οποία πραγματοποιείται στην τάξη, στο σπίτι, σε νοσοκομεία και σε ιδρύματα και τη διδασκαλία στη φυσική αγωγή. Τόσο σε Ευρώπη όσο και σε Αμερική ο στόχος της παρεχόμενης ειδικής εκπαίδευσης αντιστοιχεί στην πραγμάτωση της θεωρίας του «αυτοπροσδιορισμού», της ικανότητας του ατόμου να ελέγχει τη ζωή του, λαμβάνοντας υπόψη τις δυνατότητες και τους περιορισμούς του. (Field, Martin, Miller, Ward, Wehmeyer)
Η Ελλάδα μας που βρίσκεται σε όλα αυτά; Η ελληνική κοινωνία είναι σίγουρα πολύ πιο ευαισθητοποιημένη σε θέματα των ατόμων με ιδιαιτερότητες. Ωστόσο, υπάρχει ένα “αγκάθι” που «ματώνει» τις προσπάθειες των ενδιαφερόμενων ομάδων. Η δομή του ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος και γενικότερα του κράτους. Η ελληνική πολιτεία φαίνεται να ακολουθεί τις θέσεις του Ευρωπαϊκού φορέα για την Ειδική Αγωγή και τη «Συνεκπαίδευση» (“Inclusive Education”) .
Αναβαθμισμένες είναι και οι πανεπιστημιακές σπουδές πάνω στην ειδική αγωγή, με επιστήμονες ικανούς να παρέχουν την απαραίτητη βοήθεια στα παιδιά που τη χρειάζονται. Δεν διορίζονται όμως. Δεν υπάρχουν κονδύλια για αυτό. Σεμινάρια επιμορφωτικά για τους εκπαιδευτικούς πραγματοποιούνται , αλλά πόσο βάρος μπορεί να σηκώσει ο δάσκαλος με υλικοτεχνική υποδομή υποτυπώδη έως και ανύπαρκτη. Για τις λεγόμενες μαθησιακές δυσκολίες, χρειάζεται γνωμάτευση από Επιτροπή. Εδώ συμβαίνουν και τα τραγελαφικά… Σύμφωνα με το Συνήγορο του πολίτη η οικογένεια ενός μαθητή αντιμετώπισε τον κυκεώνα της γραφειοκρατίας, καθώς μία γνωμάτευση είχε πόρισμα θετικό για το γιο της με σύνδρομο Asperger και άρα ειδικής εξέτασης, ενώ η δεύτερη απαιτουμένη (;) κατέγραφε αναπηρία κάτω του 67% , οπότε ακυρωνόταν η ειδική εξέτασή του στις πανελλαδικές εξετάσεις! Να μη συζητήσουμε για τα ειδικά σχολεία για παιδιά κωφάλαλα, τυφλά, με σύνδρομο Down ή κινητικά προβλήματα. Οι γονείς παλεύουν με ότι δυνάμεις έχουν, να τα λειτουργήσουν με αποκορύφωμα την πρόσφατη ανακοίνωση για περικοπή 50% των δαπανών για την ειδική αγωγή από το αρμόδιο υπουργείο.
«Στη χώρα μου, υπάρχουν ειδικές ενώσεις που βοηθούν τα παιδιά με αναπηρίες. Προωθούν λύσεις για τα προβλήματα και συνεργάζονται στενά με το Υπουργείο Παιδείας (Γεωργία και Μηνάς, Κύπρος· Στέφανος και Γιώργος, Ελλάδα)». Αυτές είναι οι επίσημα καταγεγραμμένες απόψεις των αντιπρόσωπων μας, νέων, στην Ακρόαση του Ευρωπαϊκού Φορέα για την Ειδική Αγωγή και την Ενταξιακή Εκπαίδευση του 2015.
Δυνατότητα για εξεύρεση λύσεων σαφώς και υπάρχει, αλλά ο στρουθοκαμηλισμός του ελληνικού κράτους προκαλεί περισσότερο την κώφωση απέναντι στα προβλήματα που μας ταλανίζουν.
Χρειάζεται το «θάρσος» του «Θερσίτη» για να κατανοήσουμε ότι η «ασχήμια» του δεν είναι παρά μια ξεχωριστή ομορφιά που φωτίζει τη ζωή ολόκληρης της κοινωνίας και το πολύτροπο μυαλό του «Οδυσσέα» για να την αναδείξουμε.
