Γράφει η Ισμήνη Χαρίλα
Πέντε γυναίκες και τέσσερις διαδοχικές γενιές είναι το βασικό οικοδόμημα, πάνω στο οποίο στηρίζεται το βιβλίο της Μαρίας Χίου – «Ο κήπος της μοναξιάς» – που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Έξη.
Η Αθηνά, η κόρη της Ανθή και η ψυχοκόρη της Δόμνα, η εγγονή της Αλίκη και η δισέγγονή της Αλεξία. Η ιστορία τους είναι κατά βάση κοινή. Η αναζήτηση της ευτυχίας μέσω της ολοκλήρωσης του ονείρου και η διαφυγή από έναν ασφυκτικό κλοιό προβληματικών καταστάσεων.
Ο έρωτας για τον πατέρα της Δόμνας – απρόσμενος, αταίριαστος, κρυφός, παράνομος – εισβάλλει και ταράζει την οικογενειακή ηρεμία της Αθηνάς. Τίποτα πλέον δεν θα είναι το ίδιο και τίποτα δεν θα εξελιχθεί ευνοϊκά. Θύματα του ανολοκλήρωτου αισθήματός τους, οι δυο γονείς θα γίνουν, άθελά τους, θύτες των παιδικών ψυχών της Ανθής και της Δόμνας. Η πρώτη θα παρασυρθεί από την αφέλεια της καλοσύνης της και της εμπιστοσύνης της προς τους οικείους της, ενώ η δεύτερη θα εγκλωβιστεί στις πράξεις της δολοφονικής εκδίκησης, που θα της υπαγορεύσει η ψυχοπάθειά της.
Οι Ερινύες, αθέατοι τιμωροί, θα κυνηγούν διαρκώς τα μέλη των δυο οικογενειών, ενώ η εγωπάθεια και η έντονη τάση αυτολύπησης και αυτοπροστασίας δεν θα επιτρέψει σε καμιά από τις μητρικές φιγούρες να θέσει τέλος στη διαιώνιση του μοιρολατρικού παροξυσμού.
Η απόκτηση ενός μωρού – ακόμη και μέσω της αγωνιώδους προσπάθειας υιοθεσίας – δεν θα κατορθώσει να ταρακουνήσει ορισμένα από τα βασικά πρόσωπα της ιστορίας, ώστε να αφαιρέσουν τις παρωπίδες και να αντιληφθούν την πραγματικότητα.
Η ίδια η ζωή είναι εκείνη που θα αναλάβει τα ηνία και θα τους αποδεσμεύσει, αποκαλύπτοντας τα ανομολόγητα μυστικά. Η αλήθεια θα λάμψει τη στιγμή που πλέον δεν θα μπορεί να πληγώσει περισσότερο, αλλά ούτε και να σοκάρει. Αντιθέτως η παρουσία της θα έχει μόνο θετική αντανάκλαση και θα αποκαταστήσει την αναγκαία ισορροπία.
Η γραμμική και η αναδρομική αφήγηση εναλλάσσονται, δημιουργώντας δυο επίπεδα αναγνωστικού παραλληλισμού. Το παρόν αιτιάζεται στο παρελθόν και οι πρωταγωνιστές κατανοούνται, όχι μέσω της ενεργητικότητάς τους, αλλά μέσω της παθητικής αποδοχής των βιωμάτων τους.
Η απιστία, η εγκατάλειψη της οικογενειακής εστίας, η άμβλωση, η υιοθεσία, η δωρεά οργάνων, η προδοσία, η πλαστοπροσωπία και η συγκάλυψη είναι ορισμένα μόνο από τα θέματα που αναφέρονται στον «Κήπο της μοναξιάς». Έναν κήπο που παραπέμπει στον κήπο του Παραδείσου και στην εκδίωξη από αυτόν, λόγω της παραβίασης των περισσοτέρων από τις Δέκα Εντολές.
Σο σημείο αυτό τίθεται ένα βασικό ερώτημα. Θα μπορούσαν οι ήρωες να αντιδράσουν διαφορετικά; Είχαν τη δυνατότητα να προσπεράσουν τα εμπόδια, που έθετε η έλλειψη ψυχικής παιδείας; Ποιο είναι το προσωπικό τους μερίδιο ευθύνης και πού ακριβώς οριοθετείται η ενοχή από την αθωότητα;
Όποια κι αν είναι η απάντηση που θα δώσει ο αναγνώστης, το γεγονός είναι πως όλα κινούνται και καθορίζονται από ένα έντονο αίσθημα πόνου, που ανοίγει και κλείνει τον κύκλο, λειτουργώντας λυτρωτικά στο πλαίσιο της ψυχικής αυτοκάθαρσης.
