από την Κέλλυ Βουράνη
Τελευταίες ημέρες του Ιουλίου και το καλοκαίρι συνεχίζει τη ζεστή του πορεία είτε με τις υψηλές θερμοκρασίες της εποχής, είτε με τις «θερμές» πολιτικές συζητήσεις που αφορούν το μέλλον της χώρας μας. Ανάμεσα σε άλλα ζητήματα θίχτηκε ιδιαίτερα έντονα η διαβούλευση για την Ανωτάτη Εκπαίδευση. Σε μια εποχή ανατροπών και περιορισμών η πορεία για μια μακροπρόθεσμη πρόοδο, δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει την εξασφάλιση μίας ουσιαστικής πανεπιστημιακής μόρφωσης.
Δύο πράγματα μου έρχονται στη σκέψη με το άκουσμά της, «Το γεφύρι της Άρτας» και ο «πίθος των Δαναΐδων».
Ολημερίς το χτίζανε το βράδυ γκρεμιζόταν.. Πόσα χρόνια πραγματοποιείται ο περί ανωτάτης εκπαίδευσης διάλογος… Προτάσεις, διαφωνίες, υπαναχωρήσεις..Αν κάποιος πολιτικός εκφραστής έβαζε κάποια «πέτρα» για να στηθεί το γεφύρι, ερχόταν ο έτερος να την «πετάξει» ως μη καλή και να τοποθετήσει τη δική του. Η περίπτωση να συνταιριάξουν οι δύο «πέτρες» μάλλον είναι αδύνατο για τους Έλληνες ετέρους. Μάταια προσπαθούν από τα κυβερνητικά έδρανα να αρθρώσουν πειστικό λόγο, συγκεντρώνοντας τις θέσεις των πανεπιστημιακών δασκάλων και του επιχειρηματικού κόσμου. Δεν πρόσεξαν ότι το «πιθάρι» που συγκεντρώνουν τις θέσεις αυτές έχει «τρύπες». Έτσι προσπάθειες και διάλογος γίνονται χρονοβόροι και χωρίς αποτέλεσμα.
Κάποτε ένας φίλος είχε πει το πολύ σωστό «Για όλα υπάρχει λύση». Επιτέλους είναι δυνατόν να γνωρίζουμε ότι υπάρχει μία «τρύπα στο πιθάρι» και να συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε για το υλικό που θα ρίξουμε μέσα σε αυτό;
Χρειαζόμαστε καινοτόμες αλλαγές, εκσυγχρονισμό. Οι ιδέες υπάρχουν και οι υλοποιητές αυτών υπάρχουν. Και όμως μένουμε ουραγοί. Για του λόγου το αληθές, σύμφωνα με τη διεθνή λίστα Quacquarell Symonds (QS), που ανακοινώθηκε το Μάρτιο του 2017, το Ε.Μ.Π (Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο) κατατάσσεται στην 113η θέση παγκοσμίως. Κορυφαίο πανεπιστήμιο στην Ελλάδα κρίθηκε το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Λαμβάνοντας υπόψη τα κριτήρια της QS, τη φήμη του ιδρύματος στην ακαδημαϊκή κοινότητα, τις αναφορές στις δημοσιεύσεις των μελών του ιδρύματος και τη φήμη των αποφοίτων στην παγκόσμια αγορά εργασίας, προκύπτουν ερωτηματικά για την ποιότητα του πανεπιστημιακού έργου στην Ελλάδα.
Προσωπικά έχω αναρωτηθεί γιατί οι Έλληνες φοιτητές να πρέπει να καταφύγουν στη Γερμανία για μεταπτυχιακό στις κλασικές σπουδές. Είμαστε η κοιτίδα των κλασικών σπουδών και παίρνουμε τα φώτα από τους ξένους;! … Μήπως δεν έχουμε αξιόλογους επιστήμονες; Έχουμε και μάλιστα οι περισσότεροι διαπρέπουν στο εξωτερικό. Υποφέρουμε από τη «διαρροή εγκεφάλων» («brain drain») αλλά ο «γιατρός» δεν έχει βρει ακόμα το φάρμακο…
Νομίζω ότι χρειαζόμαστε ένα μάθημα από μία μεγάλη μορφή των ελληνικών γραμμάτων, τον Ευάγγελο Παπανούτσο. Χιλιοακουσμένο το όνομα του, χιλιοδιαβασμένα τα κείμενά του από τους μαθητές. Δυστυχώς όμως λίγοι γνωρίζουν το σημαντικό παιδαγωγικό του έργο και τη συμβολή του, από την πολιτική του θέση, στην εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1964. Άνθρωπος φιλοσοφημένος, με πλατιά γνώση του αντικειμένου του επεδίωξε την ουσιαστική ανανέωση της εκπαίδευσης. Πάνω από όλα όμως υπήρξε οραματιστής που επιθυμούσε τις αλλαγές με συστηματική προετοιμασία. ΟΡΑΜΑ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΙΚΟΤΗΤΑ πάνω από συμφεροντολογισμούς.
Το όραμα αυτό υπηρετούν πολλοί πανεπιστημιακοί δάσκαλοι, προσπαθώντας να υπερπηδήσουν τα εμπόδια που τους βάζει κάθε φορά το ελληνικό σύστημα. Επιλέγω να σταθώ σε έναν από αυτούς , τον κ. Νεκτάριο Ταβερναράκη. Καθηγητής Μοριακής Βιολογίας Συστημάτων και πρόεδρος στο Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ) Πανεπιστημίου Κρήτης είναι ο μοναδικός Έλληνας, ανάμεσα σε 45 ευρωπαίους συναδέλφους του, που εξασφάλισε το 2016 χρηματοδότηση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας (ERC) για καινοτόμα προγράμματα. Αν και μπορούσε να συνεχίσει την καριέρα του στο εξωτερικό, εντούτοις επέτρεψε στην πατρίδα για να συνεχίσει το έργο του. «Το στοίχημα ,για αυτόν, είναι να φτιάξουμε ένα ελκυστικό περιβάλλον για να επιστρέψουν οι Έλληνες επιστήμονες, που να έχει ως σημαία την αξιοκρατία, που να υποστηρίζεται έμπρακτα από την πολιτεία, που να αποτελεί μοχλό ανάπτυξης, που να συνδέει την επιστήμη με την επιχειρηματικότητα, που να οδηγεί σε καινοτομία και να παράγει πλούτο. Μπορούμε να το κάνουμε. Υπάρχει υλικό, αλλά λείπει η στρατηγική. »
Ας τον αφουγκραστούμε γιατί δεν αντέχουμε άλλο «γκρεμισμένα γεφύρια» και «τρύπια πιθάρια»….
