ΒΟΣΤΩΝΗ. Ο Δρ. Οθων Ηλιόπουλος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Harvard, είναι διεθνούς φήμης ιατρός με εξειδίκευση στην Ογκολογία και Γενετική και μεταβαίνει κάθε έξι εβδομάδες εθελοντικά στην Ελλάδα, όπου είναι μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Ερευνας και Καινοτομίας (ΕΣΕΚ).
Ο Δρ. Ηλιόπουλος είναι επίσης συμβεβλημένος με το Γενικό Νοσοκομείο Μασαχουσέτης -γνωστό ως Mass General- και διευθυντής του Hereditary Renal Cancer Clinic.
«Εχω την ευκαιρία να εργάζομαι με τις υπηρεσίες οι οποίες ρυθμίζουν ή προγραμματίζουν τα επόμενα βήματα Ιατρικής στην Ελλάδα και συγκεκριμένα τον εκσυγχρονισμό της Ογκολογίας και της προσωπικής ιατρικής. Δημιουργούν τις προϋποθέσεις που θα φέρουν καινούργια τεχνολογία και μοριακή προσέγγιση στη διάγνωση και τη θεραπευτική αντιμετώπιση κι αυτό είναι μια πολύ μεγάλη χαρά και ευκαιρία», μας είπε ο Δρ. Ηλιόπουλος, ο οποίος είναι ανεπιτήδευτος, απλός, φιλοσοφημένος και ταπεινός όπως άλλωστε όλοι οι φτασμένοι άνθρωποι.
Γεννήθηκε στην Αθήνα από μητέρα Αθηναία και πατέρα Πελοποννήσιο. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και ήλθε στην Αμερική για μεταπτυχιακές σπουδές το 1985, όπου έκανε ειδικότητα στην Ανοσολογία στο Johns Hopkins. Στη συνέχεια, έκανε την ειδικότητα της Παθολογίας στο πανεπιστήμιο του Ουισκόνσιν και το 1992 την υποειδικότητα στην Ογκολογία στο Harvard στο Dana Farber όπου και έγινε καθηγητής της Ιατρικής Σχολής.
Εξηγώντας για την ειδικότητα στην Παθολογία – Ογκολογία, ανέφερε ότι «μαθαίνεις να αντιμετωπίζεις προληπτικά και θεραπευτικά τους ασθενείς οι οποίοι έχουν κίνδυνο να εμφανίσουν καρκίνο ή έχουν ήδη εμφανίσει. Η παλιά έννοια του ογκολόγου ήταν ο άνθρωπος που έδινε χημειοθεραπεία, η σύγχρονη έννοια είναι ο άνθρωπος ο οποίος οργανώνει συνολικά την αντιμετώπιση ενός καρκινοπαθούς και επίσης τον συμβουλεύει και την οικογένειά του, αλλά και ανθρώπους που δεν έχουν καρκίνο πώς να λάβουν μέτρα για να ελαχιστοποιήσουν τον κίνδυνο».
Οταν τον ρωτήσαμε τι τον προσέλκυσε στην Ιατρική, χαμογέλασε και είπε «ενδιαφέρουσα ερώτηση». «Οταν ήμουν μικρός –συνέχισε- ήμουν πολύ άρρωστος και για πολύ μεγάλες περιόδους και πέρασα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα στα νοσοκομεία, οπότε το πρότυπο του προστάτη και του ανθρώπου ο οποίος θεράπευε και απάλυνε τον πόνο ήταν ο γιατρός και ένιωθα μεγάλη ευγνωμοσύνη για τους παιδιάτρους μου οι οποίοι ήταν και πολύ μεγάλες προσωπικότητες που ενέπνεαν».
Στην ερώτηση τελικά τι είναι αυτός ο καρκίνος του οποίου ακόμα και στο άκουσμα του ονόματός του δημιουργεί πανικό, απάντησε πως «είναι ένας ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός κυττάρων που δεν ακολουθούν τους κανόνες του καλού πολίτη του οργανισμού μας, δηλαδή αναπτύσσονται χωρίς να έχουν σεβασμό για τον περιβάλλοντα χώρο».
Εξήγησε πως «ο καρκίνος είναι μία αρρώστια του DNA, δηλαδή στον πυρήνα των κυττάρων καταγράφονται μεταλλάξεις, αλλαγές και μερικές από αυτές είναι δηλητηριώδεις και δημιουργούν καρκίνο».
Στην ερώτηση γιατί συμβαίνουν αυτές οι μεταλλάξεις, είπε ότι «σχηματικά υπάρχουν δύο λόγοι, ο ένας είναι ότι συμβαίνουν απλώς τυχαία. Τα κύτταρά μας κάθε μέρα πολλαπλασιάζονται, αναπαράγουν τον εαυτό τους, είναι σαν να κάνουν δηλαδή μία αντιγραφή του ίδιου κειμένου από μία σελίδα σε μία άλλη, κι αυτή η αντιγραφή του κειμένου κάποια στιγμή μπορεί να έχει ένα λάθος. Αυτό το λάθος μπορεί να είναι τυχαίο, μπορεί να είναι μία απροσεξία του κυττάρου.
»Οταν κάποιος ζει πιο πολλά χρόνια έχει τη δυνατότητα να κάνει πιο πολλές αντιγραφές και άρα η πιθανότητα να κάνει ένα λάθος απροσεξίας μεγαλώνει. Ο δεύτερος λόγος είναι το περιβάλλον, δηλαδή νομίζουμε ότι υπάρχουν στοιχεία στο περιβάλλον που έχουν κάνει αυτές τις ανορθογραφίες πολύ πιο συχνές, είναι δηλαδή πράγματα που τρώμε ή εισπνέουμε ή άλλες αλλαγές του περιβάλλοντος που επηρεάζουν το σώμα μας και αυξάνουν το λάθος της αντιγραφής». Συμπλήρωσε πως «κάποιες φορές αυτές οι αλλαγές είναι κληρονομήσιμες».
Αναφορικά με το πόσα είδη καρκίνου υπάρχουν, είπε «πάρα πολλά και το καθένα είναι διαφορετικό από το άλλο, γι’ αυτό δεν μπορεί να πει κανείς ότι έχει βρεθεί το μαγικό φάρμακο για όλους τους καρκίνους διότι ο κάθε καρκίνος είναι μία διαφορετική ασθένεια από τον άλλον».
Σχετικά με την αντιμετώπισή τους, τόνισε πως «εάν έγκαιρα διαγνώσει κανείς τον καρκίνο όταν είναι πολύ μικρός και περιορισμένος σε ένα όργανο, να το αφαιρέσει χειρουργικά και πολλές φορές για να απολυμάνει την περιοχή, μπορεί να χρειαστεί χημειοθεραπεία ή ακτινοθεραπεία. Εάν έχει εξαπλωθεί γίνεται η λεγόμενη έξυπνη στοχευόμενη θεραπεία, δηλαδή που απευθύνεται στο ιδιαίτερο διάστερο χαρακτηριστικό γενετικό του καρκίνου».
Οταν τον ρωτήσαμε πώς γίνεται η πρόληψη, είπε ότι «υπάρχουν πολλές μελέτες που δείχνουν ότι πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο ζωής μας και να αποφεύγουμε τα πράγματα που τον δημιουργούν, και επίσης κάνοντας μερικά γενετικές εξετάσεις. Το κάπνισμα λόγου χάρη συνδέεται με τον καρκίνο όχι μόνο των πνευμόνων αλλά και της ουροδόχου κύστεως και των νεφρών. Οι υπέρβαροι έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να εκδηλώσουν καρκίνο, η απώλεια βάρους στα φυσιολογικά όρια είναι πολύ προστατευτική όπως και η άσκηση».
Σχετικά με τη διατροφή, υπογράμμισε ότι «υπάρχουν πολλές μελέτες που συνδέουν την εμφάνιση καρκίνου με τη διατροφή, αλλά υπάρχουν και ισάριθμες μελέτες που διαψεύδουν αυτή τη σύνδεση. Η αλήθεια είναι ότι δεν θα μπορούσα να πω ότι υπάρχει συγκεκριμένος τρόπος διατροφής ο οποίος είναι προληπτικός».
Τόνισε πως έχει πολυδιαφημιστεί η Μεσογειακή δίαιτα. «Δεν είμαι σίγουρος ή τουλάχιστον δεν μπορεί να πει κανείς με βεβαιότητα ότι έχει έναν προστατευτικό ρόλο διότι έχει κάποιες ιδιαίτερες προστατευτικές ουσίες η απλά βοηθάει στη διατήρηση ενός φυσιολογικού βάρους», συμπλήρωσε.
