από την Άρια Σωκράτους.
Ο Νίκος Ζαβόλας μετανάστευσε στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού πριν από σαράντα χρόνια, αφήνοντας πίσω του το λατρεμένο μα καθόλου ξεχασμένο νησί του, την Κάρπαθο. Ζει μόνιμα στο New Jersey των ΗΠΑ, όπου έχει βάλει ως στόχο ζωής την μεταλαμπάδευση του ελληνικού πολιτισμού και της ελληνικής λογοτεχνίας. Είναι ο Πρόεδρος του Ελληνικού Σχολείου του Αγίου Δημητρίου, το οποίο πρόσφατα έχει εγκαινιάσει το Εργαστήρι Ελληνικού Πολιτισμού και διαθέτει μια από τις πιο αξιόλογες βιβλιοθήκες με τρακόσιους περίπου τίτλους ελληνικών λογοτεχνικών βιβλίων. Ο Νίκος είναι επίσης λογοτέχνης και ποιητής και μετρά στο ενεργητικό του αρκετά μυθιστορήματα και συλλογές ποιημάτων ενώ πρόσφατα αποφάσισε να πειραματιστεί με τη συγγραφή του θεατρικού έργου “Τα φύλλα που μας μοιάζουν”, το οποίο ανέβηκε στο Ελληνικό Σχολείο του Αγίου Δημητρίου στο Union του New Jersey με πολύ μεγάλη επιτυχία.
1.Πρόσφατα ανεβάσατε στο ελληνικό σχολείο του Αγίου Δημητρίου στο Union του New Jersey μια διαφορετική θεατρική παράσταση με τίτλο «Τα φύλλα που μας μοιάζουν» με μεγάλη επιτυχία. Ποιά ήταν η πηγή της έμπνευσης σας;
Το εμπνεύσθηκα στην παράσταση “ H Mαγεία της Παγκόσμιας Λογοτεχνίας” ( 2009 ) όταν παρουσίασα τον Leo Buscaglia.
Πήρα την ιδέα από ένα βιβλίο του και το έγραψα τον ίδιο χρόνο. Φυσικά το σημερινό έργο «Τα φύλλα που μας μοιάζουν», δεν έχει σχέση με το θεατρικό εκείνο.
Τώρα, πρόσθεσα ρόλους και το προσάρμοσα στην σημερινή εποχή. Εδώ όμως θέλω να ευχαριστήσω την υπεύθυνη και Πρόεδρο της Βιβλιοθήκης Βαλασία Μουχτιδιώτου γι αυτό το ταξίδι, που μόλις το διάβασε μου είπε: M’αρέσει! Κι έτσι ξεκινήσαμε αυτή την περιπέτεια . Επίσης με συγκίνησαν, και τα άτομα που διάλεξα να παίξουν ( Άννα Λαμπρακοπούλου, Πόπη Εμμανουηλίδη, Νιτσα Μανωλά, Κώστας Λάππας, Σοφία Μαλανδρένια ) που δέχτηκαν χωρίς να γνωρίζουν το έργο και έπαιξαν τους ρόλους τους με μεγάλη επιτυχία. Φυσικά και η συμβολή της Μάτας Αγριαντόνη στην σκηνοθεσία, έδωσε άλλο χρώμα στην παράσταση. Είμαι τυχερός που είμαι σε αυτή την κοινότητα με αυτή την ομάδα και μπορούμε να κάνουμε αυτά τα μικρά θαύματα, να δημιουργούμε και να προσφέρουμε με αυ-τό το μικρό μας ταλέντο …γιατί έστω και μικρά θαύματα, μπορούν να χρωματί-σουν περισσότερο τη ζωή μας. Γιατί η ζωή μας χρειάζεται περισσότερο χρώμα, χρειάζεται περισσότερο Φως!
2.Έχετε συγγράψει αρκετά μυθιστορήματα και συλλογές ποιημάτων. Πόσο διαφορετική είναι η συγγραφή ενός θεατρικού έργου εν συγκρίσει με τα άλλα είδη γραφής;
Παρ’ ότι δεν έχω μεγάλη εμπειρία όσο αφορά την συγγραφή ενός θεατρικού έργου, κατάλαβα ότι μόλις τελειώσεις το γράψιμο , πρέπει να διαβαστούν οι ρόλοι από ηθοποιούς μπροστά σε κάποιο ακροατήριο. Αυτό ονομάζεται Θεατρικό Αναλόγιο! είναι μια τεχνική που άρχισε από το Actor’s Studio και έκτοτε εφαρμόζεται από γνωστούς σκηνοθέτες και ηθοποιούς του θεάτρου. Αυτή η μέθοδος πιστεύω ότι έχει αρχίσει να γίνεται και στην Ελλάδα και φυσικά είμαστε υπερήφανοι που παρουσιάστηκε για πρώτη φορά από έλληνες στο NJ και ίσως και ΝY. Ήταν μια μοναδική εμπειρία για όλους μας αλλά ιδιαίτερα για τους θεατές που κυριολεκτικά αποθέωσαν την παράσταση. Τώρα συζητάμε για μια ακόμα παράσταση στην κοινότητα μας για αυτούς που δεν την είδαν.
3.Σκέφτεστε να συνεχίσετε να γράφετε θεατρικά έργα ή προτιμάτε τη συγγραφή μυθιστορημάτων και ποίησης;
Όταν ασχολείσαι και με τα τρία είδη της Λογοτεχνίας, Μυθιστόρημα ,Ποίηση και Θεατρικό , η έμπνευση σε” κτυπάει” σαν τον κεραυνοβόλο έρωτα. Μπορεί να σε “κτυπήσει” σε μυθιστόρημα, μπορεί σε ποίηση ή σε Θέατρο. Υπάρχει όμως και το άλλο, το Μυθιστόρημα να γίνει Θέατρο. Η έμπνευση κατά την δική μου πάντα γνώμη καθορίζεται από το είδος της Λογοτεχνίας. Δηλαδή για να μην παρεξηγηθώ, για τους Λογοτέχνες που γράφουν μόνο μυθιστόρημα, όποια έμπνευση και να τους έλθει θα είναι σε μυθιστόρημα, για τους ποιητές θα είναι σε ποίηση και για τους θεατρικούς συγγραφείς σε Θεατρικό. Και για να πάμε πιο μακριά, όταν έλθει η έμπνευση σε Ζωγράφο, θα ζωγραφίσει. Επειδή όμως καταγίνομαι και με τα τρία είδη και τα αγαπώ και τα τρία, δεν επηρε-άζομαι από την επιτυχία των “Φύλλων” και να πω: θα ασχοληθώ τώρα με το θέατρο, όπως δεν επηρεάστηκα από την μεγάλη επιτυχία του “Bella Karpathos” ( Μυθιστόρημα ) και ούτε από την επιτυχία της ποιητικής συλλογής ,” Η Γυναίκα με το Παρασόλι”. Μπορώ να πω ότι τα αγαπάω και τα τρία είδη της Λογοτεχνίας, όσο και να ακού-γεται αυτό λίγο οξύμωρο ή συμβιβαστικό. Έχω γράψει ποίημα πάνω σε κείμενα του Jorge Bucay, Jack Kerouac και έχω γράψει πεζό έργο σε Μετάφραση του Paolo Coelho και κλπ… Έχω δηλαδή αυτή την ευχέρεια ή και την πολυτέλεια αν θέλετε, να συνυπάρχω και με τα τρία ήδη.
4.Πρόσφατα στο ελληνικό σχολείο του Αγίου Δημητρίου ξεκίνησε το Εργαστήρι Ελληνικού Πολιτισμού. Ποιό ήταν το έναυσμα αυτής της πρωτοβουλίας;
Αυτό ήταν ιδέα της Διευθύντριας κ. Κατερίνας Μακριδάκη Ρόμπου. Όπως πολλές φορές έχει πει ( δικά της λόγια ): “Το έναυσμα ήταν η ανάγκη για ουσιαστική επαφή των Ελλήνων της Ομογένειας με τις παραδόσεις, τα ήθη, τα έθιμα και τις αξίες της μητέρας πατρίδας.
Η διδασκαλία των Ελληνικών ως ξένη γλώσσα ουσιαστικά, επικεντρώνεται στη γραμματική, το λόγο, στην ιστορία, και τη γεωγραφία ως επί το πλείστον, και όχι τόσο στους πατροπαράδοτους θεσμούς και πολιτισμικές αξίες με τις οποίες έχουν μεγαλώσει οι Έλληνες. Επομένως, η ανάγκη για να δείξουμε με ουσιαστικό και χειροπιαστό τρόπο στα παιδιά από πού προέρχονται οι παραδόσεις μας, τα ήθη, τα έθιμα, ποιοι είναι οι μεγάλοι ποιητές, συγγραφείς και ηθοποιοί της Ελλάδας, ποιοι ήταν ο Σεφέρης και ο Ελύτης παραδείγματος χάριν, που δόξασαν την Ελλάδα και είναι γνωστοί στα μήκη και τα πλάτη της γης, ποιος ήταν ο Χατζηδάκις, ποια ήταν η Μαρία Κάλλας, γιατί οι Έλληνες στόλιζαν και ακόμη στολίζουν καραβάκι για τα Χριστούγεννα, και άλλα τόσα, τα οποία τα παιδιά δε θα μάθουν με την καθημερινή τριβή τους με την Ελληνική γλώσσα στο σχολείο, αποτέλεσαν την κινητήριο δύναμη για να δημιουργηθεί το εργαστήρι και τα παιδιά να μάθουν ακούγοντας ποίηση, διαβάζοντας βιβλία, βλέποντας ταινίες και αποσπάσματα συνεντεύξεων, κατασκευάζοντας χειροτεχνίες και αρχαία παιδικά παιχνίδια, και πηγαίνοντας εκδρομές σε μουσεία με ελληνικά εκθέματα. Όλα γίνονται για τα παιδιά”.
Το μόνο που έχω εγώ να συμπληρώσω σε αυτά που είπε η κ. Ρόμπου, είναι ότι το Εργαστήρι Ελληνικού Πολιτισμού είναι το μοναδικό στο NJ και η στήριξή μας είναι και θα γίνει ακόμα μεγαλύτερη. Δεν μου αρέσουν οι υποσχέσεις και τα πολλά λόγια αλλά μου αρέσουν οι πράξεις και το μόνο που μπορώ να πω, ότι πολύ σύντο-μα το Εργαστήρι Ελληνικού Πολιτισμού θα αναβαθμιστεί. Η Δασκάλα η κ. Ζωή Παπακώστα με την αγάπη και το μεράκι που διαθέτει για την γλώσσα και τον πολιτισμό μας είναι μια εγγύηση για την ποιότητα της ύλης και για αυτούς που το παρακολουθούν, είναι μια εμπειρία ζωής. Μπορούν να το παρακολουθήσουν και μέλη άλλων κοινοτήτων, όπως ήδη γίνεται.
5.Πόσο δύσκολο είναι για ένα λογοτέχνη να δημιουργεί μακριά από τις ρίζες του στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού;
Η Λογοτέχνης Χριστίνα Κόλλια, μου έγραψε κάποτε: “H Ελλάδα ταξιδεύει εντός σου και γύρω σου, μέσα από το δικό σου έργο, στην άλλη άκρη του Ατλαντικού”. Παρ’ όλα αυτά η Ελλάδα μου λείπει και όσο περισσότερο με πικραίνει τόσο περισ-σότερο θέλω να πάω κοντά της. Αυτό όμως δεν είναι εφικτό για πολλούς και διά-φορους λόγους, για αυτό προσπαθώ μέσα από το έργο μου να είμαι κοντά της.
Η Ελλάδα είναι μέσα στο αίμα μου, πάντα Ελλάδα σκέπτομαι και δεν μπορείς να φανταστείς όταν ο γιός μου φέτος τερμάτισε στο NY Marathon και σήκωσε την ελληνική σημαία. Έκλαψα από χαρά! Ακόμα και στη γιορτή μου κερνώ τους φίλους μου, είμαι εναντίον στο να με βγά-λουν έξω να με κεράσουν, γιατί το θεωρώ πολύ ξένο!
Την εκτιμώ την Αμερική γιατί μου έμαθε να αγαπώ και να ζητώ περισσότερο την Ελλάδα, με έμαθε να είμαι ρεαλιστής, πιο οργανωτικός ,εδώ πήγα Πανεπιστήμιο, μου έδωσε ευκαιρίες, δημιούργησα οικογένεια , έκανα καλές φιλίες, αλλοίμονο . Αλλά κι εγώ της έδωσε τα καλύτερα μου χρόνια. Όταν προσγειώνεται το αεροπλάνο στο νησί μου, το δέκατο του δευτερολέπτου που οι τροχοί αγγίζουν το χώμα, αισθάνομαι να ανεβαίνει ένας κόμπος στο λαιμό. Κάποιοι το ονόμασαν συγκίνηση, εγώ το λέω ΖΩΗ…
6.Ποιά είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Γιατί ποτέ δεν μου άρεσε αυτή η ερώτηση; Διότι τα μελλοντικά σχέδια κάποιες φορές δεν πραγματοποιούνται και ανατρέπο-νται. ‘Είχα ετοιμάσει την ποιητική συλλογή “Κι όμως υπάρχει Ελπίς”. Επίσης τέλειωσα και την Ποιητική Πρόζα, “Έλληνας σαν… ΦΩΣ ! Το οποίο είναι ένα ολοκληρωμένο έργο που αποδεικνύει όχι μόνο ότι είμαστε η συνέχεια των Αρχαίων Ελλήνων , με το ίδιο DNA , αλλά εξακολουθούμε και αλλάζουμε τον κόσμο, σαν Έλληνες. Αυτό το έργο θα ήθελα να το παρουσιάσω σε σκηνή και με ζωντανή μουσική. Γιατί δεν μου αρέσει λοιπόν αυτή η ερώτηση: Διότι τα “Φύλλα” δεν ήταν στο πρόγραμμα! ο κεραυνοβόλος έρωτας που λέγαμε και παρουσιάστηκε σαν αστραπή.