Από την Ισμήνη Χαρίλα

Με τη γνωστή «Επιστολή από την Κόλαση», ο κατά συρροή δολοφόνος εκδιδομένων γυναικών στην περιοχή Ουαιτσάπελ του Λονδίνου στο δεύτερο μισό του 1888, απέκτησε το όνομα «Τζακ ο Αντεροβγάλτης» (αγγλικά: Jack the Ripper).

Ο μυθικός αυτός εγκληματίας επανέρχεται λοιπόν στο προσκήνιο, δανείζει το όνομά του στο διαδικτυακό παιχνίδι «Ripper» και ενώνει πέντε εφήβους και έναν ηλικιωμένο – που ζουν σε διαφορετικές περιοχές – στο μυθιστόρημα της Ιζαμπέλ Αλιέντε, με τίτλο «Το Παιχνίδι του Αντεροβγάλτη», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Ψυχογιός και σε μετάφραση της Βασιλικής Κνήτου.

Ορμώμενη από την πρόταση της ατζέντισσάς της Carmen Balcells, όπως διευκρινίζει η ίδια η συγγραφέας, παραδίδει στο αναγνωστικό κοινό το πρώτο της αστυνομικό μυθιστόρημα.

Η ιδιότυπη νεανική παρέα που αναφέρεται στο βιβλίο της, βρίσκεται ξαφνικά αντιμέτωπη με την αναζήτηση ενός σύγχρονου παράφρονα που σκοτώνει μεθοδικά κατά τη διάρκεια της Πανσελήνου. Ο κίνδυνος παύει να είναι μια αόρατη απειλή και ο χρόνος απαιτεί άμεσες απαντήσεις, όταν η Ιντιάνα – η μητέρα της μελλοντικής φοιτήτριας του ΜΙΤ και αρχηγού του παιχνιδιού – εξαφανίζεται υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες.

Γραμμένη σε ημερολογιακή μορφή, η ιστορία εξελίσσεται από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο του 2012 και κατά τη διάρκεια των τεσσάρων αυτών μηνών τα κομμάτια του παζλ μπαίνουν ένα προς ένα στη θέση τους, χωρίς όμως να προδώσουν την πραγματική εικόνα πριν την κατάλληλη στιγμή.

Η Αλιέντε συνδυάζει εντέχνως την αστυνομική πλοκή με την ψυχογραφική απεικόνιση των ηρώων που διαθέτουν πολυσήμαντες προσωπικότητες, διακριτές από τη συνήθη κοινωνική μορφολογία.

Όπως σε όλα της τα έργα, η δημιουργός εμβαθύνει στον ψυχισμό των ατόμων και αναλύει προβληματικές καταστάσεις που ενίοτε ακροβατούν στα όρια περιθωριακών φαινομένων. Με απόλυτο σεβασμό στην ανθρώπινη υπόσταση, κάθε χαρακτήρας ξεδιπλώνεται και οι πράξεις ή οι αντιδράσεις του είναι κατανοητές, έστω και εάν θεωρούνται απορριπτέες ή στερούμενες λογικής.

Το ορατό αντιτίθεται στο αόρατο, ο πραγματικός κόσμος σε αυτόν του διαλογικού σύμπαντος, η ειρήνη στον πόλεμο, η ηρεμία στην αγωνία. Οι φυσικοί νόμοι διέπουν την κανονικότητα και κάθε αποτέλεσμα έχει μια λογική αιτία.

Το κείμενο ξεπερνά το επίπεδο μιας απλής υπόθεσης μυστηρίου και αναδεικνύει τη λογοτεχνική του διάσταση, θέτοντας υπαρξιακές αναζητήσεις και προβληματισμούς γύρω από τη συλλογική κοινωνική ευθύνη για την περιθωριοποίηση, αλλά και την ανοχή ή την παράλληλη ώθηση προς την παραβατικότητα.

Κάθε στοιχείο οδηγεί στο επόμενο και σταδιακά η αγωνία εντείνεται. Το αίμα διψά για νέους συντρόφους, η λύση του αινίγματος καθίσταται πλέον αναγκαστική και η μυθιστοριογράφος επιτυγχάνει να διατηρήσει το σασπένς, που είναι βασικό στοιχείο στις ιστορίες μυστηρίου.

Ξεκινώντας και αυτό το βιβλίο στις 8 Ιανουαρίου, την ημερομηνία που χαρακτηρίζει όλα της τα έργα, όπως εξήγησε και στο αυτοβιογραφικό της πόνημα «Πάουλα», η Αλιέντε δεν περιορίζεται μόνο στους φόνους, αλλά συνδυάζει θεματικούς ιστορικούς και θρησκευτικούς συμβολισμούς, που καθορίζουν και επιτείνουν το φινάλε.

Το «Παιχνίδι του Αντεροβγάλτη» λοιπόν είναι ένα παιχνίδι ρόλων, ένα παιχνίδι όπου κάθε ενεργό ή μη μέλος καλείται να πάψει να υποδύεται, να βγάλει τη μάσκα του και να αντιμετωπίσει επιτέλους το αληθινό του πρόσωπο.