Στο σπίτι του Αντουάν Μπουρντέλ… Παρισινοί καλλιτεχνικοί περίπατοι

Από την Λίλιαν Σίμου

Στο πρόσφατο ταξίδι μου στο Παρίσι, αποφάσισα να μην επισκεφθώ ξανά παρά ελάχιστα γνωστά σημεία της υπέροχης αγαπημένης μου πόλης. Κι αυτό γιατί διαθέτει ανεξάντλητο αριθμό αξιοθέατων, πέραν των διασήμων (Λούβρο, Ορσέ, Πύργος του Άιφελ…).

Αναζήτησα τις λεπτομέρειες στην Πόλη των Γραμμάτων και των Τεχνών, μέσα από τους ίδιους τους δημιουργούς που έζησαν κάποτε εκεί!

Σας παρουσιάζω αυτές τις εμπειρίες και ελπίζω να τις βρείτε ενδιαφέρουσες κι εσείς!

Κοντά στον Πύργο του Μονπαρνάς, στο 14^ο διαμέρισμα, βρίσκεται το εργαστήριο και η κατοικία του Αντουάν Μπουρντέλ, ενός γλύπτη που εμπνεύστηκε κυρίως από την αρχαία ελληνική κληρονομιά.

Ο Antoine Bourdelle (30 Οκτωβρίου 1861 – 1 Οκτωβρίου 1929) υπήρξε άμεσος διάδοχος ενός ιδιαίτερα σημαντικού γλύπτη, του Ροντέν και ένας από επιφανέστερους πρωτοπόρους της μνημειακής γλυπτικής των αρχών του 20ού αιώνα.

Το σπίτι του, σε ένα αδιέξοδο ομώνυμο δρόμο, ανοιχτό στο κοινό ακόμη και την ημέρα του Πάσχα, μας εντυπωσιάζει. Στον κήπο δεσπόζει ένα μεγάλο άλογο από μπρούτζο και εξ ίσου υπερμεγέθη αγάλματα. Σαν να θέλει να κάνει αισθητή την παρουσία του ο καλλιτέχνης, στον επισκέπτη, ακόμη και προτού εισέλθει στον χώρο!

Το ατελιέ-μουσείο του, είναι ένα κτήριο με δαιδαλώδεις διαδρομές, όπου κινείσαι και ανακαλύπτεις τοποθετημένα έργα του, το ένα πιο ενδιαφέρον από το άλλο, εκφραστικά, έτοιμα να επικοινωνήσουν σε μας, το πνεύμα του καλλιτέχνη! Ένας κήπος μπροστά μας “καλωσορίζει” με τα μεγάλα έργα του, και ένας πίσω από τα κτήρια, διαθέτει ακόμη περισσότερες εκπλήξεις… Φυσικά υπάρχουν οι αίθουσες της κατοικίας και του ατελιέ, με πλήθος εκθεμάτων.

Ιδιαίτερα μας εντυπωσιάζει το μέγεθος αλλά και η λεπτομέρεια σε κάθε δημιούργημα, όπου οι πτυχές στο πρόσωπο, το βλέμμα, η κίνηση, ή η ακινησία, οι μύες στο σώμα, όλα μοιάζουν να έχουν ζωή!

Ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα πέτρινα ανάγλυφα στις φρίζες του Θεάτρου των Ηλυσίων Πεδίων (Theatre des Champs – Elysees), που παριστάνουν το θεό Απόλλωνα συνοδευόμενο από Μούσες που χορεύουν (έργο του 1913).

Σε περίοπτη θέση υπάρχει ο «Θνήσκων Κένταυρος» (από γύψο) στο κέντρο του μουσειακού χώρου, συμβολίζοντας το τέλος της ειδωλολατρίας, σύμφωνα με τον καλλιτέχνη. Το ίδιο άγαλμα υπάρχει και σε μπρούτζο στον κήπο.

Ένα πολύ ωραίο έργο του είναι επίσης «Ο Ηρακλής με το τόξο», όπου θαυμάζεις την κίνηση των μυών του ήρωα, σε κάθε τους λεπτομέρεια.

Εξ άλλου, όταν συναντήθηκε ο φιλόσοφος Μπεργκσόν με τον Μπουρντέλ και θαύμασε τα έργα του στο ατελιέ του, είπε φεύγοντας «Αυτό που με εντυπωσιάζει στο έργο σας, είναι πως η λεπτομέρεια περιέχει τα πάντα!»

Έργο του Μπουρντέλ είναι και η επιχρυσωμένη προτομή του Γουσταύου ΄Αιφελ, στημένη κάτω από τον Πύργο του Άιφελ στο Παρίσι.

Στον εξωτερικό χώρο της Εθνικής Πινακοθήκης στην Αθήνα έχει τοποθετηθεί μια εντυπωσιακή παραλλαγή του «Θνήσκοντος Κένταυρου», από μπρούντζο, φιλοτεχνημένη από τον Μπουρντέλ το 1914. Ο Μπουρντέλ έχει φιλοτεχνήσει και την μπρούντζινη προτομή του Ελληνογάλλου ποιητή Ζαν Μορεάς (Ιωάννη Παπαδιαμαντόπουλου), που υπάρχει στον Εθνικό Κήπο της Αθήνας.

“Έρωτας” στον κήπο

Αν αποφασίσετε να περιηγηθείτε τις καλλιτεχνικές γωνιές του Παρισιού, πιστεύω πως η επίσκεψη στο σπίτι του Αντουάν Μπρουρντέλ, είναι μία ξεχωριστή εμπειρία!