από την εκπαιδευτικό Κέλλυ Βουράνη
Η έκθεση είναι ένα μάθημα δύσκολο και απαιτητικό. Δε θα μπορούσε να πει κανείς ότι γράφοντας μια έκθεση έχει καταλάβει το θέμα ή τι θέλει αυτό να μας πει, γιατί πολύ απλά δεν έχει καταλάβει τι ακριβώς ζητάει να κάνουμε.
Αυτό έπαθαν και οι μαθητές μου όταν κλήθηκαν να επεξεργαστούν το θέμα της παραγωγής λόγου των πανελληνίων του 2004 για τη Β λυκείου, σχετικά με τα αδέσποτα ζώα. Και αυτό ακριβώς απασχολεί τα παιδιά πολλές φορές, όταν σε ρωτάνε «κυρία τι πάει να πει αυτό;».
Εσύ τους εξηγείς ότι μπορείς να αναλύσεις τα δεδομένα και τα ζητούμενα, ώστε να μπορέσεις να αντλήσεις πληροφορίες από αυτά. Και όμως δεν ξέρουν να το κάνουν. Δεν μπορούν να «μπουν» μέσα στην εκφώνηση, να «κολυμπήσουν» στις έννοιες και τις σημασίες τους. Και όχι μόνο αυτό. Δυσανασχετούν όταν χρειαστεί να αφιερώσουν χρόνο σε αυτό ή άλλες φορές αναρωτιούνται για το αν θα φτάσει ο χρόνος στις εξετάσεις.
Εκεί φτάσαμε λοιπόν. Να δυσανασχετούν τα παιδιά μας όταν πρέπει να ερευνήσουν, όταν θα πρέπει να «βασανίσουν» μια εκφώνηση θέματος ή αν θέλετε το περιεχόμενο ενός κειμένου. Δεν μπορώ να θυμηθώ πόσες είναι οι φορές που μου το έχουν σχολιάσει αυτό, όταν διδάσκω την τεχνική της ανάλυσης.
Από την άλλη πλευρά, θα ήθελα να σκεφτώ ένα μάθημα νεοελληνικής γλώσσας χωρίς να με κυνηγά ο χρόνος, χωρίς να με πιέζει η τυποποίηση του υπάρχοντος συστήματος. Θα ήθελα να μπορώ να «χτίσω» βήμα βήμα την ικανότητα της πειθούς.
Ίσως να μη μπορέσω να το δω άμεσα να πραγματοποιείται. Δε θα πάψω όμως ποτέ να τους λέω ότι η επιτυχία τους στο μάθημα έκθεσης βασίζεται σε δύο βασικούς παράγοντες, την τεχνική και τις γνώσεις. Επισφραγίζεται μάλιστα με το βασικότερο, τον οίστρο για την κατάκτηση του λόγου.
Πίνακας του Rene Magritte, The origins of the Language
