από την Αναστασία Δημητροπούλου.
Θα έλεγε κανείς πως όσο οι εραστές μας είναι μέρα και νύχτα εδώ, υπάρχει πάντα μια διακριτική ζώνη φλου αρτιστίκ μεταξύ των συναισθηματικών και των αμιγώς διανοητικών διαδικασιών που περνούμε. Κι όταν αυτοί μετοικούν σε άλλες πολιτείες, ό,τι μετράει δεν είναι το ποιοί στ’ αλήθεια ήταν, μα το ποίοι θυμόμαστε εμείς πως ήταν.
Καλώς ή κακώς έτσι έχουν τα πράγματα: ακόμα και όταν θα έχουμε κατανοήσει κάθε μικρό και μεγάλο μυστικό του σύμπαντος, θα παραμένουν άλυτη αυτή η ιδιότυπη τρίλιζα, αχαρτογράφητο το μέρος που σμίγουν οι ανθρώπινες καρδιές, κι ανίατη η ασθένεια που τη λένε «έρωτα». Τι μένει από ένα φιλί;
Λίγη σημασία έχει αν πρόκειται για το πρώτο ή το τελευταίο. Οι ουλές είναι ουλές, και τις πιο πολλές φορές όλα αρχίζουν από ένα απλό εξάνθημα.
Τα εξανθήματα της ψυχής, τους θρόμβους του συναισθήματος και τις αρρυθμίες που προκαλούν εναλλάξ η ηδονή, το ψέμα, οι κατόπιν εορτής εξηγήσεις, και το κυνήγι της ευτυχίας, κρατάει στο ιστορικό του πρώτου μυθιστορήματός του ο Κυριάκος Γιαλένιος, «Η Νόσος των Εραστών», που αρχικώς είδε το αναγνωστικό και αναγνωριστικό φως από τις Εκδόσεις Μελάνι το 2011, και φέτος επανεκδίδεται από τις Εκδόσεις Ψυχογιός. Στόχος του η διάγνωση του οποιουδήποτε πάθους και η εξονυχιστική μελέτη εκείνου του μικροβίου που μάς κάνει άλλους ανθρώπους. Είναι μικρόβιο άλλωστε, ο έρωτας. Και όταν μας νικά, είναι που αποκαλύπτεται η παθογόνος φύση του. Ακολουθώντας λοιπόν πιστά την τακτική της κατασκευής ενός παζλ, ο συγγραφέας στήνει διαδρομές ζωής και συστήνει ήρωες που δεν προτίθενται να ανοίξουν εύκολα τα χαρτιά τους. Τι ενώνει έναν δημοσιογράφο, τρεις μοναχούς, μια μετανάστρια και μιαν άλλη γυναίκα σε έναν παραθαλάσσιο τόπο που δεν διευκρυνίζεται;
Είναι αυτοί που θα αποδείξουν στον αναγνώστη πως στον έρωτα όποιος αμφιβάλλει, πάντα κατηγορεί, πως είναι λάθος να εξαρτά κανείς την ευτυχία του από κάτι που μπορεί να χάσει, και πως κάποιες σχέσεις είναι την ίδια στιγμή όλα όσα ξέρουμε για τον παράδεισο και όσα χρειαζόμαστε για να πάμε στην κόλαση. Θύματα της νόσου οι περισσότεροι, θύματα της μοίρας που σαν μέλισσα τούς τσιμπά και κάτι σαν φυλακισμένοι σε ένα δωμάτιο με ξεκλείδωτη την πόρτα.
Η πόρτα ανοίγει προς τα μέσα, μα για κάποιον λόγο δεν τούς πέρνά από το μυαλό να την τραβήξουν αντί να τη σπρώξουν. Ο δημοσιογράφος πρέπει να τα βάλει όλα κάτω και να σκεφτεί το μέλλον της σχέσης του, ο Νεότερος κι ο Πρεσβύτερος μοναχός επιχειρούν να ξετυλίξουν τα δικά τους κουβάρια, ο τσιγγάνος προσεγγίζει το μοναστήρι, κι αγαπά τη λογοτεχνία και τις απάτες, κι οι δυο γυναίκες θα αποτελέσουν τα κλειδιά στους γρίφους που δημιουργούνται.
Σε νουάρ αποχρώσεις, ο Κυριάκος Γιαλένιος δηλώνει γνωριμία με τον αναγνώστη ως ένας από εκείνους τους συγγραφείς που ο Στάινμπεκ θεωρεί πως πιστεύουν στην τελειότητα του ανθρώπου κι αυτό συντελεί στην αφοσίωσή τους στην Τέχνη του λόγου. Γράφει με άνεση για την αβεβαιότητα που δεν είναι παρά χειρότερη από την απογοήτευση, για τους άνδρες που αν δε λένε ψέματα σε μια γυναίκα, πάει να πει ότι δε νοιάζονται και τόσο για τα συναισθήματά της, για τη μνήμη μας που φυλάει μέσα της φόβους μας κι απωθυμένα, ενώ ο συγγραφικός του φακός αποκαλύπτει τις υποσυνείδητες οπτικές με τον ίδιον ακριβώς τρόπο που η ψυχανάλυση αποκαλύπτει τις υποσυνείδητες αιτίες. Στη «Νόσο των Εραστών», υπάρχουν όλα εκείνα που μας θυμίζουν πόσο «άρρωστοι» έχουμε υπάρξει όλοι έστω και μια φορά στη ζωή μας.
Εξάλλου, ο τρόπος που είναι γραμμένη δείχνει πως δεν υπάρχουν ευτυχισμένες ζωές, αλλά ευτυχισμένες μέρες, πως το μυστήριο του έρωτα δεν είναι μια εξίσωση που πρέπει να λύσουμε, αλλά μια ευλογημένη πραγματικότητα που πρέπει να βιώσουμε, κι αν κάτι ισχύει για την πολυκύμαντη πλοκή, είναι το ρητό του Kipling: «Nothing’s ever settled until it’s settled right». Ελληνιστί, τίποτα δεν διευθετείται οριστικά, μέχρι να διευθετηθεί σωστά.
