της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου
Η επίδραση από τη μητέρα και τις μεγαλύτερες αδελφές
Οι σύγχρονες έρευνες μελετώντας την ποιότητα του μητρικού ρόλου καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι η προσωπική ιστορία της μητέρας, οι προσωπικές αναπαραστάσεις, τα βιώματα του εαυτού αλλά και οι κοινωνικές απαιτήσεις και προσδοκίες διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο ποια δυναμική θα έχει η σχέση της μητέρας με την προ-έφηβη κόρη (Ellenbogen & Hodgins, 2004, Fisher, 1981, Kουρκούτας, 2001, Sholomoskas & Axelrod, 1986, Stern, 1996, Scaramella & Conger, 2003, Van Izendoom, 1995). Σε απάντηση των προ-εφήβων κοριτσιών στον κόσμο των ενηλίκων πρόσφατες έρευνες (Hο, 2003, Kleven, 1993, Kuczynski, 2003b,Lowe, 2003, Nοrgaard & Brunsο, 2011, Moore, 2011, Pilcher, 2010) επιχειρούν να αναδείξουν το διάλογο γύρω από την προ-εφηβεία και τις φωνές των ίδιων των κοριτσιών, καταδεικνύοντας ότι οι προ-έφηβες συμμετέχουν οι ίδιες ενεργά στη δημιουργία της δικής τους κουλτούρας, ωστόσο οι έρευνες αυτές είναι λιγοστές.
Τα βιώματα της μητέρας καθορίζουν την αντίληψη και την εικόνα της κόρης για την ταυτότητα του φύλου της (Κουρκούτας, 2001). Μέσα από τις ερωτήσεις της στις μητέρες προ-έφηβων κοριτσιών1 η Ό Reilly προσπαθεί να σκιαγραφήσει την αυτό-αντίληψη της μητέρας για την αλληλεπίδραση της με την προ-έφηβη κόρη της καθώς και τις στερεότυπες ιδεολογίες και στάσεις μητέρας για το φύλο και καταλήγει στο συμπέρασμα ότι οι μητέρες δομούν μια σχέση αλληλεγγύης με τις προ-έφηβες κόρες τους γιατί οι ιστορίες για την προ-εφηβεία διαγενεολογικά έχουν κοινά σημεία και καταλήγουν στον ίδιο παρονομαστή, στη σύνδεση τους με την αρχέτυπη μητέρα η οποία θεωρεί το σώμα και τη ψυχή αλληλένδετα (Ό Reilly, 2012).
Η επίδραση από την παρέα των συνομηλίκων
Η φιλία μεταξύ των κοριτσιών δεν είναι αποκλειστικά θέμα συνεργασίας αλλά και ανταγωνισμού. Δεν έχουν απαραίτητα αντιπαράθεση αλλά είναι σημαντικές οι αντικρουόμενες διαδικασίες διαπραγμάτευσης στις φιλίες μεταξύ κοριτσιών. Η κοινωνικότητα των κοριτσιών έχει υπάρξει αντικείμενο μελέτης πολλών φεμινιστριών ερευνητών. Στην έρευνα του ο Larsen, (2010) υποστηρίζει ότι τα κορίτσια προ-εφηβικής ηλικίας ανέφεραν ότι η κατοχή χρημάτων -χαρτζιλίκι- βοηθά στην προσέλκυση φίλων. Η έρευνα του αναφέρει ότι τα προ-έφηβα κορίτσια επιθυμούν την κτήση πολλών σύγχρονων μέσων επικοινωνίας προκειμένου να καταδείξουν την κοινωνική τους θέση αλλά και την οικονομική τους επιφάνεια και με αυτό τον τρόπο να προσελκύουν φίλες. Η επιρροή των συνομηλίκων ως πηγή δόμησης της έμφυλης ταυτότητας συνυπάρχει με την επίδραση της λαϊκής κουλτούρας.
Η επίδραση από τη λαϊκή κουλτούρα
Η έρευνα της Read (2011), μελέτησε την κατασκευή της θηλυκότητας μέσα από πρότυπα της λαϊκής κουλτούρας, όπως οι τραγουδίστριες Britney και Beyonce. Η ερευνήτρια συμπέραινε πως τα κορίτσια επιλέγουν πρότυπα της λαϊκής κουλτούρας στην προσπάθεια τους να γίνουν πιο δημοφιλείς στις συνομήλικές τους.Η έρευνα του Gonick (2003), κάνει λόγο για τη διασημότητα που οραματίζονται οι προ-έφηβες. Είναι στον κόσμο των αστέρων και των διασημοτήτων-των μοντέλων, των ηθοποιών και των τραγουδιστών- που όλα τα κορίτσια ενθαρρύνονται να γίνουν «κάποιες», ενσωματώνοντας πτυχές της ζωής ενός διάσημου στην καθημερινότητα τους. τα κορίτσια, εξαιτίας της πίεσης που αισθάνονται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης να χάσουν βάρος είναι πιο πιθανό από τα αγόρια να χρησιμοποιήσουν το φαγητό και την άσκηση ως πρακτικές να χάσουν βάρος. Επίσης, από την έρευνα προκύπτει ότι οι προ-έφηβες επικεντρώνονται κυρίως στο να είναι δημοφιλείς σε συνομήλικους του ίδιου φύλου, ενώ τα κορίτσια που βρίσκονται σε πιο ανεπτυγμένο στάδιο της εφηβείας έχουν περισσότερη ανάγκη να είναι δημοφιλείς στα αγόρια. (McCabe,Ricciardelli, Finemore, 2002). Τόσο η εξωτερική εμφάνισή όσο και η αίσθηση του σωματικού εαυτού δομούνται μέσα από τις έμφυλες απεικονίσεις των εφηβικών περιοδικών όπου προβάλλεται το ιδανικό σώμα, η φυσική ομορφιά, η μόδα τα οποία καθορίζουν την αποδεκτή και δημοφιλής εικόνα του πώς πρέπει να μοιάζει η σύγχρονη προ-έφηβη. Στην ουσία δηλαδή τα περιοδικά είναι μια πηγή δόμησης της κοριτσίστικης ταυτότητας.
