Της Δρος Αριστονίκης Θεοδοσίου-Τρυφωνίδου.
Όταν στην εφηβεία δυο παιδιά γίνονται ζευγάρι το βιώνουν αυτό σαν περιπέτεια. Από μια εφηβική σχέση δεν ξέρεις τι θα σου προκύψει: μπορεί να βγει κάτι καλό, μπορεί να βγει και κάτι δύσκολο. Στην εφηβεία τα παιδιά μπορεί να εγκλωβιστούν μέσα σε μια σχέση που πιότερο μπορεί να ικανοποιεί τις συναισθηματικές τους ανεπάρκειες παρά τις συναισθηματικές και σεξουαλικές τους ανάγκες. Η αναζήτηση της σεξουαλικότητας, στην εφηβεία είναι μια υπαρξιακή διαδικασία καθότι οι έφηβοι προσπαθούν να ανακαλύψουν ποιοι είναι. Αναζητούν σχέσεις αποκλειστικότητας, αποκωδικοποιούν τα λόγια, τη γλώσσα του σώματος, προσπαθούν να αντέξουν την απόρριψη και να ανεχθούν την αποδοχή.
Οι περισσότερες σχέσεις στην εφηβεία είναι σχέσεις συναισθηματικής ανασφάλειας παρά σεξουαλικής και συναισθηματικής αναζήτησης. Ο έφηβος βρίσκεται στο ανάμεσα: Με το ένα πόδι στην οικογένεια και με το άλλο στην ομάδα των συνομηλίκων. Η έντονη ανάγκη του εφήβου να ζευγαρωθεί λειτουργεί για τον ίδιο ενδυναμωτικά!
Η σεξουαλικότητα εκτός από βιολογική και κοινωνικοπολιτισμική πλευρά έχει και ψυχολογική πλευρά. Αυτή η πλευρά αναπτύσσεται κυρίως στην εφηβεία καθότι στη εξελικτική αυτή φάση ο έφηβος προσπαθεί να προσδιορίσει την ταυτότητα του και να επιβεβαιώσει την προσωπικότητα του. Στην ηλικία αυτή είναι πιθανόν, οι έφηβοι, να είναι σε κακοποιητικές σχέσεις χωρίς να το αντιλαμβάνονται κι αυτές να χειροτερεύουν τις ήδη υπάρχουσες συναισθηματικές τους ανεπάρκειες.
Οι έφηβοι είναι πιθανόν να:
- Δυσκολεύονται να αναγνωρίσουν ότι η σχέση τους είναι μια κακοποιητική σχέση
- Πιστεύουν ότι η ζήλια και η κτητικότητα είναι συνώνυμα της αγάπης
- Μην θέλουν να νομίζουν οι άλλοι ότι δεν διαθέτουν σωστή κρίση
- Μην θέλουν να χάσουν την ελευθερία τους
- Νιώθουν ενοχές
Αν οι έφηβοι έχουν μια κακοποιητική σχέση ενδέχεται να έχουν τα πιο κάτω συμπτώματα:
- Αποστασιοποίηση και αποξένωση από τα αγαπημένα τους πρόσωπα
- Δυσκολία στον ύπνο
- Εκρήξεις θυμού
- Εφιάλτες
- Δυσκολία συγκέντρωσης
- Υπερεγρήγορση
- Υπερβολική αντίδραση αιφνιδιασμού
- Έντονη μελαγχολία
- Εξαρτητική συμπεριφορά
Ο κατάλογος που ακολουθεί έχει συνταχθεί από τις υπηρεσίες Διασύνδεσης παιδιών και Οικογένειας της Καλιφόρνιας και έχει προσαρμοσθεί και εμπλουτισθεί από την γράφουσα. Είναι για εφήβους που βρίσκονται σε σχέση.
- Ποιος αποφασίζει τι θα κάνετε και που θα πάτε όταν βγαίνετε ραντεβού;
- Πόσο συχνά βρίσκεστε;
- Εάν ο φίλος/η σου πληρώνει τις εξόδους σας αισθάνεσαι υποχρεωμένη/ος να ενδίδεις σε ότι σου ζητά;
- Κάνετε χρήση αλκοόλ ή άλλων ουσιών με την συγκατάθεση σου;
- Υπάρχει κάποια κατάσταση όπου θα δικαιολογούσες να σε δυναστεύει ο φίλος/η σου;
- Αν εσύ και ο/η φιλος/η σου αποφασίσετε να κάνετε έρωτα ποιος έχει την ευθύνη της αντισύλληψης;
- Κάτω από ποιες συνθήκες αρνείσαι να κάνετε έρωτα;
- Επιτρέπει ο ένας στον άλλον να κάνετε ελεύθερα φιλίες με άλλους ανθρώπους;
- Ποια θεωρείς τα πιο σημαντικά συστατικά στοιχεία μιας σχέσης;
- Συμφωνείτε και οι δύο να έχετε φιλίες με άτομα του αντίθετου φύλου;
- Ποια χαρακτηριστικά του/της φίλου/ης σου έχουν μεγαλύτερη σημασία για σένα;
- Τι σημαίνει για την αυτοεκτίμηση σου αυτή η σχέση;
- Νιώθεις ότι απειλείσαι από αυτή την σχέση;
- Πόσο έχεις ανάγκη αυτή την σχέση;
- Τι σου λείπει από αυτή την σχέση; Είναι κάτι που σου λείπει και από άλλες σχέσεις;
- Τι αναπληρώνει αυτή η σχέση;
