Συνέντευξη στην Άρια Σωκράτους.
Σε μια εποχή στείρα κι εντελώς αποξενωμένη από υγιή και σπουδαία πρότυπα που ανοίγουν και φωτίζουν το δρόμο στους συνανθρώπους τους, ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος αποτελεί την λαμπρή και ηχηρή εξαίρεση που επιβεββαιώνει τον κανόνα. Ο Στέλιος μέσα από την αξιοζήλευτη πορεία του η οποία ήταν στρωμένη κυρίως με αγκάθια αντί με ροδοπέταλα, έμαθε να αγωνίζεται και να νικάει. Μαθητής ακόμη, το 1999 ανέτρεψε έναν απολιθωμένο μεταξικό νόμο και ήταν ο πρώτος αριστούχος που παρέλασε κρατώντας τη σημαία στο αναπηρικό καροτσάκι του, συγκινώντας το πανελλήνιο. Σήμερα διανύει την τρίτη δεκαετία της ζωής του και ολοκλήρωσε την ειδικότητα του ψυχίατρου στο Αττικό Νοσοκομείο.
«Είμαι ένας νέος επιστήμονας με βαριά κινητική αναπηρία, που ως τώρα πέτυχα τους στόχους μου, τα όνειρα μου, χάρη στο πείσμα των γονιών μου. Θέλω όμως και τα επόμενα χρόνια να μπορώ να επιλέγω τη ζωή μου», δηλώνει ο ίδιος.
1.Ήσουν ο πρώτο αριστούχος που παρέλασες πάνω σε αναπηρικό καροτσάκι και είχε γίνει μεγάλος ντόρος στο πανελλήνιο. Τότε ποιά ήταν η δική σου αίσθηση για όλο αυτό που προκλήθηκε στο πανελλήνιο;
Εδώ μιλάμε για ένα άλλο Στέλιο. Ένα Στέλιο παιδί, έφηβο που του συνέβη κάτι πάρα πολύ ωραίο και όμορφο που το έζησε πολύ έντονα αλλά στην ουσία δεν μπορούσε να καταλάβει τι ήταν αυτό που ζούσε. Βιώσα ότι ο κόσμος με αγαπούσε και μου πρόσφερε μια τεράστια αγκαλιά. Έκανα κάτι ιδιαίτερο χωρίς να το επιδιώξω και το αποτέλεσμα ήταν μοναδικό.
Βέβαια υπήρχαν και κάποιες αντιδράσεις οι οποίες δεν ήταν πολύ ξεκάθαρες. Το θέμα το ξεκίνησε μια πολύ αγαπημένη μου καθηγήτρια με την οποία ακόμα και σήμερα έχω πολύ καλές σχέσεις. Κάποιοι καθηγητές αντιδρούσαν επειδή φοβόντουσαν να πάνε κόντρα στο νόμοροσπάθησε να τους κάνει να συνειδητοποιήσουν ότι δεν πήγαινε κόντρα σε αυτούς αλλά είχε ως απώτερο στόχο να βοηθήσει εμένα προσωπικά. Να σημειώσω εδώ ότι μιλάμε για μια άλλη εποχή, το 1998 που δεν υπήρχε ίντερνετ και η δύναμη των μέσων κοινωνικής δικτύωσης.
- Πώς διαχειρίστηκες την δημοσιότητα ως ένα παιδί δεκαπέντε μόλις ετών;
Εγώ δεν κατάλαβα τι ακριβώς συνέβαινε και δεν συνειδητοποιούσα αυτό που γινόταν καθημερινά. Την πρώτη μέρα που είχε διαδοθεί το θέμα αυτό στο πανελλήνιο, ήρθαν στο σπίτι μου τα τηλεοπτικά κανάλια και οι εφημερίδες. Όλη αυτή η διαδικασία με κούρασε και με επιβάρυνε πολύ. Τόσο ήταν το άγχος και το στρες μου. Αυτό συνεχίστηκε για ένα διάστημα δύο εβδομάδων. Κάθε μέρα το θέμα προς συζήτηση στο σπίτι ήταν τι είπε ο υπουργός, τι είπαν οι καθηγητές, τι είπε ο Στέλιος. Όλο αυτό διήρκησε περίπου δεκαπέντε μέρες. Ήταν σαν ένας έφηβος να παίρνει ξαφνικά μια τεράστια διασημότητα. Προχωρούσα δέκα μέτρα και με σταματούσε ένα σωρό κόσμος. Είχα γίνει πρωτοσέλιδο στις εφημερίδες. Ήταν κάτι ξέχωρο και μοναδικό αλλά πολύ δύσκολο να τα βιώσει ένα παιδί δεκαπέντε μόλις ετών.
- Πώς πήρες αυτή ην μεγάλη απόφαση να ασχοληθείς με τον κλάδο της ψυχιατρικής;
Ήταν μια απόφαση καρμική θα έλεγα επειδή τότε είχε μπει ένας γνωστός μου στην ιατρική σχολή, ο οποίος με παρότρυνε να δώσω εξετάσεις για την Ιατρική Σχολή. Σιγόνταραν κα οι γονείς μου επειδή για εκείνους το λειτούργημα του γιατρού είχε ιδιαίτερο κύρος και σιγά σιγά μπήκε μέσα μου το σαράκι. Δήλωσα ιατρική, έδωσα εξετάσεις και τελικά ο φίλος μου δεν αποφοίτησε ποτέ κι εγώ έγινα γιατρός.
- Ποιές δυσκολίες αντιμετώπισες κατά τη διάρκεια της φοίτησης σου στην Ιατρική Σχολή ως άτομο με αναπηρία;
Αυτό που θα σου πω είναι πως ο πατέρας μου στάθηκε βράχος δίπλα μου επειδή δυστυχώς δεν υπάρχουν υποδομές για άτομα με ειδικές ανάγκες. Ο πατέρας μου αποτελεί το μεταφορικό μου μέσο. Είναι ένας άνθρωπος ογδόντα ετών που με πηγαινοφέρνει καθημερινά στο νοσοκομείο.
Ως φοιτητής μπορώ να πω πως είχα μια εξαιρετική φοιτητική ζωή με πάρτι, εξόδους και για τρία χρόνια συμμετείχα στη θεατρική ομάδα του πανεπιστημίου.
- Ο υπόλοιποι συμφοιτητές σου σε αντιμετώπισαν με σκεπτικισμό ή σε αποδέχτηκαν με χαρά;
Θα σου πω ότι περισσότερο πήγα εγώ με σκεπτικισμό για το πως θα με αντιμετωπίσουν παρά το πως θα με αντιμετώπιζαν εκείνοι. Με αποδέχτηκαν εξαιρετικά καλά από την πρώτη κιόλας στιγμή.
- Επέλεξες μια πολύ δύσκολη ειδικότητα που έχει να κάνει με τον ανθρώπινο ψυχισμό, τον οποίο κανείς δεν γνωρίζει 100% ποτέ. Ούτε εμείς οι ίδιοι τον εαυτό μας πολλές φορές. Πώς επέλεξς τον κλάδο της ψυχιατρικής;
Όπως οι καρδιολόγοι θεραπεύουν τη διαταραχή της λειτουργίας της καρδιάς, οι πνευμονολόγοι τη διαταραχή της λειτουργίας των πνευμόνως, οι νευρολόγοι του νευρικού συστήματος, ο ψυχίατρος εξετάζει το πως ο εγκέφαλος διαταράσσεται και αυτή η διαταραχή προβάλλει μια επηρεασμένη συμπεριφορά.
- Στην εποχή της οικονομικής κρίσης, της πτώσης των αξιών και της ηθικής παρακμής βλέπουμε ανθρώπους να ζουν στην άκρη του ξυραφιού και να μην ξέρουν πως να αντιδράσουν. Είναι άνθρωποι οι οποίοι πριν είχαν μια καλή ζωή και ξαφνικά φτάνουν σε ένα σημείο που δεν μπορούν να προβλέψουν τις αντιδράσεις τους λόγω αυξημένου άγχους και στρες. Τι φταίει; Είναι τόσο εύθραυστο το μυαλό μας τελικά;
Για την ισορροπία που ισχυρίζεσαι τίθεται το εξής ερώτημα: Hταν όντως πραγματική ισορροπία ή ήταν μία φτιαχτή ισορροπία που εξαιτίας της κατέρρευσε αυτό το ψεύτικο οικοδόμημα; Η αίσθηση του «είμαι ισορροπημένος» σε ποιά προσωπικότητα έχει οικοδομηθεί; Είμα ισορροπημένος επειδή νιώθω υπερδύναμος και με βοηθά και το κοινωνικό περιβάλλον που είναι ένα χάος και χτιζω αυτή την υπερδυναμία μου σε ένα πολύ εύθραυστο υπόβαθρο ή είμαι πραγματικά ικανός και προχωράω; Οι πραγματικά ικανοί άνθρωποι που έχουν τα εμπόδια και δεν αποσκοπούν στην υπερδυναμία αλλά στο πώς θα γίνουν ικανοί, δεν καταρρέουν εύκολα.
- Είναι κανείς μας εντελώς ψυχικά ισορροπημένος τελικά; Ποιά είναι η άποψή σου;
Η ψυχική υγεία επηρεάζεται από τρεις παράγοντες, τον βιολογικό, τον ψυχολογικό και τον κοινωνικό παράγοντα. Ο βιολογικός εξαρτάται από τα γονίδια μας, ο ψυχολογικός από την προσωπικότητά μας, στο πως αντιλαμβάνεσαι την πραγματικότητα και πώς βιώνεις την πραγματικότητα και ο κοινωνικός είναι αυτό που δέχεσαι από το περιβάλλον. Σε καμία περίπτωση δεν μπορούν αυτά να συνδυαστούν σε ένα άριστο υπόβαθρο. Πάντα λίγο πολύ πάντα κάποιος παράγοντας επηρεάζεται οπότε λίγο πολύ κάτι υστερεί. Ακόμα δεν έχουμε ορίσει τι είναι η υγεία. Αν δεν έχουμε ορίσει τη βάση πως θα ορίσουμε το επηρεασμένο; Αυτό που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι πως όλοι χρειαζόμαστε ψυχοθεραπεία επειδή έχουμε ένα μεγάλο επιβαρυντικό παράγοντα που λέγεται οικογένεια, ο οποίος δεν ξέρουμε σε ποιό βαθμό μας έχει επηρεάσει ως προσωπικότητες. Μπορεί μια οικογένεια να είναι τέλεια αλλά μέσα στην τελειότητά της να κάνει πολλές υπερβάσεις και αντί να χτίζει, να υποθάλπει και να καταστρέφει το άτομο.
- Πόσο ψυχικά υγιές μπορεί να είναι ένα παιδί το οποίο έχει τοξικούς γονείς;
Δεν είναι μόνο η τοξικότητα αλλά και η υπερβολική αγάπη, η οποία σε μεγάλη δόση είναι τοξική. Ακόμα και το παιδί που γεννιέται, κατά τη διάρκεια του φυσιολογικού τοκετού, το έμβρυο δέχεται πολλά στρες τα οποία είναι πάρα πολύ καλά και ευοδωτικά για την μετέπειτα ζωή του. Έτσι και το παιδί που μεγαλώνει πρέπει να δέχεται και κάποια στρες. Όταν αυτά τα στρες χάνονται, η ανάπτυξη του επιβραδύνεται. Και πώς χάνονται; Με την υπερβολική αγάπη. Από τη μια έχουμε την υπερβολική αγάπη και από την άλλη την υπερβολική κακοποίηση.
- Πώς ορίζεται την υπερβολική αγάπη από τους γονείς στο παιδί;
Επειδή δεν μπορούμε να ορίσουμε την υπερβολική αγάπη, γι’αυτό χρειάζεται μια μετέπειτα ψυχοθεραπεία. Το πως θα μεγαλώσεις τα παιδιά σου επηρεάζονται από πολλούς παράγοντες και κυρίως από τη σχέση του ζευγαριού. Είναι πολύ σημαντικό το ζευγάρι προτού να γίνουν γονείς να έχουν μια ποιοτική σχέση μεταξύ τους. Αν ένα ζευγάρι δεν έχει καλή σχέση μεταξύ τους, την αγάπη που θα έπρεπε να δείξει ο ένας για τον άλλο, θα την διοχετεύσουν όλη στα παιδιά κι εκεί είναι που εμπλέκονται και χάνονται οι ρόλοι.
11.Έχεις ακολουθήσει ένα διετές σεμινάριο στη σεξολογία. Πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με αυτή την ειδικότητα συγκεκριμένα;
Θεωρώ ότι το σεξ είναι κομμάτι της προσωπικότητας μας. Η σεξουαλική υγεία είναι πολύ σημαντική για την προσωπικότητα του ατόμου. Είναι κάτι στο οποίο συμμετέχουμε όλοι και απολαμβάνουμε όλοι, πολλές φορές αγωνιούμε υπέρ το δέον για το πως το κάνουμε.
- Η κρίση οφείλεται για την μείωση της ερωτικής ζωής των ατόμων;
Η κρίση έχει επηρεάσει τη ζωή των ατόμων γενικότερα και ηαπλώς έφερε πιο νωρίς αυτή την επιρροή. Είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας ο οποίος, κάποια στιγμή θα επηρέαζε τη ζωή του ατόμου. Απλώς το έφερε πιο σύντομα επειδή υπήρχε η αφορμή.
13.Η εικονική πραγματικότητα πώς και πόσο επηρεάζει τη ζωή του ατόμου;
Την επηρεάζει επειδή ό,τι γίνεται εικονικά είναι πιο ασφαλές, πιο γρήγορο και με μικρότερη συσχέτιση. Η σημασία μιας εικονικής ερωτικής σχέσης βολεύει και δεν απαιτεί βάθος συναισθήματος και όλες τις προυποθέσεις μιας κανονικής σχέσης.
- Πόσο δύσκολη είναι η καθημερινότητα σου σε μια χώρα που δεν υπάρχουν υποδομές για άτομα με αναπηρίες;
Είναι πάρα πολύ δύσκολη επειδή η μοναδική υποστήριξη που έχω είναι μόνο από τους γονείς μου και την οικογένειά μου. Εγώ βασίζομαι στους δικούς μου πόρους προκειμένου να βοηθηθώ στο χώρο εργασίας μου. Αυτό που χτίζω είναι αβέβαιο και μου προκαλεί μεγάλαο άγχος αυτή η κατάσταση. Δεν μου παρέχεται βοηθός. Έχω ζητήσει βοήθεια αλλά δεν έχει υπάρξει καμία ανταπόκριση.
Όμως η χώρα είμαστε εμείς. Αν δεν δημιουργήσουμε εμείς μια καλή χώρα, πώς μπορούμε να περιμένουμε να φτιαχτεί από μόνη της; Αν φεύγουν αυτοί που αξίζουν, η νοοτροπία αυτή θα παραμείνει. Πρέπει να κάνει ο Έλληνας το θυμό του ενέργεια και θέληση αλλαγής και με αυτή να πορευτεί.
