Συνέντευξη στην Άρια Σωκράτους.
Ο Άγης Εμμανουήλ είναι ένας από τους καλύτερους και τους πιο υποσχόμενους ηθοποιούς της γενιάς του. Ίσως και ο πιο υποσχόμενος.
Βεβαιώθηκα γι’αυτό πριν από πολλά χρόνια όταν έκανε ακόμα τα πρώτα του βήματα και συμμετείχε στην παράσταση «Γυάλινος Κόσμος» του Τέννεσι Ουίλλιαμς που παρουσίασε η Σχολή ΕΜΠΡΟΣ. Η παράσταση είχε τόσο μεγάλη επιτυχία που το θέατρο ήταν κατάμεστο από κόσμο κάθε βράδυ. Αδύνατο για κάποιο θεατή να εξασφαλίσει το πολυπόθητο εισιτήριο. Θυμάμαι ακόμα τη χαρά μου τη μέρα που κατάφερα να εξασφαλίσω το πολυπόθητο χαρτάκι που θα μου χάριζε την είσοδο στον μαγικό κόσμο του «Γυάλινου Κόσμου». Ήταν η τρίτη χρονιά λίγες μόνο παραστάσεις πριν από το τέλος. Ήταν μια παράσταση συγκλονιστική με ερμηνείες μοναδικές, ανεπανάληπτες.
Ο Άγης έχει επίσης το ιδιαίτερο ταλέντο να ερμηνεύει τηλεοπτικούς ρόλους με τη μοναδικότητα της θεατρικής ερμηνείας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η συγκλονιστική του ερμηνεία όταν στο ρόλο του τυχοδιώκτη και απίστευτα γοητευτικού Ζήσιμου. Ο Ζήσιμος είναι έγκλειστος των φόβων, των επιθυμιών του, των ιδεών, των πόθων, των ελπίδων του. Ημιτελής, μετέωρος και αποφασισμένος θέλει να αλλάξει τα πάντα. Νιώθει ελεύθερος-πολιορκημένος μέσα στην ίδια του την πόλη, της οποίας τα χαρακτηριστικά έχουν περάσει στην ψυχοσύνθεσή του. Μέχρι τη στιγμή που αποφασίζει να κάνει την υπέρβαση και να δημιουργήσει αυτός τα «εμπνευσμένα» γεγονότα με τραγικές για όλους και περισσότερο για τον ίδιο συνέπειες.
Σήμερα ο Άγης πρωταγωνιστεί στη θεατρική παράσταση «Ρένα» του Κορτώ που πραγματεύεται ένα πολύ δύκολο και επίκαιρο θέμα, αυτό της προσφυγιάς ενώ παράλληλα έχει ένα πολύ ιδιαίτερο όραμα: Με σκηνή ολόκληρη την Ελλάδα και σκηνικά 19 αρχαία Ελληνικά θέατρα, μια ομάδα αποτελούμενη από Ευρωπαίους Ηθοποιούς-Δρομείς, να διανύσει ένα Δρόμο 2019 χιλιομέτρων.
Τα υπόλοιπα στη συνέντευξη που παραχώρησε στο Writersgang.
- Είστε ένας ηθοποιός ο οποίος έχει εντρυφήσει στο θέατρο κι έχει συμμετάσχει σε αξιόλογες και πολύ απαιτητικές θεατρικές παραστάσεις καθώς και σε πολλές και αξιόλογες τηλεοπτικές δουλειές την χρυσή εποχή της τηλεόρασης. Ποιό πιστεύετε πως είναι το στοιχείο που διαφοροποιεί την υποκριτική τέχνη στο σανίδι από την υποκριτική στο τηλεοπτικό στουντιο;
Το θέατρο είναι ένα από τα κλειδιά που χρησιμοποιώ την έρευνά μου στο υπαρξιακό ζήτημα, που όμως δε με εγκλωβίζει αφού τα τελευταία 4 χρόνια το αντικατέστησα με την ενασχόληση μου με τον Υπερμαραθώνιο. Στη διατύπωση της ερώτησής σας κρύβεται και η απάντησή μου. Το θέατρο ανήκει στις 7 καλές Τέχνες ενώ η τηλεόραση όχι , μάλιστα στις μέρες μας έχουν προστεθεί άλλες δύο Τέχνες, τα κόμιξ και η φωτογραφία , όχι όμως η τηλεόραση. Πιστεύω αν και δυσδιάκριτη η διαφορά μεταξύ σειρών που προέρχονται από χώρες που τα τηλεοπτικά προϊόντα είναι βαριά βιομηχανία και του κινηματογράφου τους, παρ’ όλα αυτά υπάρχει και έχει να κάνει με την τυποποίηση και το συντηρητισμό. Οι ελληνικές δημιουργίες στην τηλεόραση αλλά και στο σινεμά, πάσχουν επιπλέον, από πολύ έως πάρα πολύ στο σενάριο. Άρα αρχίζει η έκπτωση για έναν ηθοποιό από τη στιγμή που βάζει πνεύμα και ψυχή να δώσουν σάρκα και οστά σε ρόλους άνισους, επιφανειακούς που λένε πράγματα κλισέ και τετριμένα και όχι αυτά που στα θεατρικά έργα είναι ποίηση κλασικών δημιουργών.Επιπλέον στην τηλεόραση από τις λίγες σειρές που έκανα δεν υπήρξε μία που να έκανα πρόβα πριν τα γυρίσματα, υπήρξαν φορές μάλιστα που ούτε τα λόγια δεν υπήρχε χρόνος να “περάσουμε”. Με αυτές τις συνθήκες αναγκάζεται ένας ηθοποιός ή να μην κάνει τηλεόραση ή να παίζει επιφανειακά ώστε να είναι αποτελεσματικός και αρεστός. Το πρόβλημα είναι όταν συνηθίζεις σε αυτό τον τρόπο παιξίματος που ακυρώνει τις βασικές αρχές της υποκριτικής, στη συνέχεια τον μεταφέρεις και επι σκηνής , άρα παίζεις θέατρο τηλεοπτικά κι έτσι “εκπαιδεύεις” τους θεατές να θεωρούν το ψεύτικο , το επιφανειακό ως αληθινό. Αν λοιπόν η τηλεόραση είχε αλλους κανόνες ,γιατί σαν εφεύρεση είναι καταπληκτική, τότε και η διαφορά παιξίματος θα εκμηδενιζόταν.Οι ελάχιστες εξαιρέσεις απλά επιβεβαιώνουν τον κανόνα.
Από τη Ρένα με την Υρώ Μανέ
Προδοσία του Πίντερ Κρατικό Β. Ελλαδας (Τζέρυ)
Δανειστές του Στρίντμπεργκ (Γκούσταβ)
2.Πρωταγωνιστείτε στη θεατρική παράσταση «Ρένα» του Κορτώ που πραγματεύεται ένα πολύ δύκολο και επίκαιρο θέμα της προσφυγιάς. Ποιά πιστεύετε πως είναι η ανταπόκριση του κοινού σε αυτό το φλέγον θέμα;
Το κεντρικό θέμα του έργου μας είναι ο έρωτας και ο πρώτος μεγάλος και αξέχαστος έρωτας της Ρένας ήταν ο Μάρκος τον οποίο υποδύομαι. Ο Μάρκος ήταν πρόσφυγας από τη Σαμψούντα , ξεριζώθηκε από τη πατρίδα του και ήρθε ολομόναχος στην Ελλάδα. Σύντομα έγινε κομουνιστής και όπως λέει η Ρένα ήταν μια αγνή ψυχή που πάλευε για το δίκιο του αδύναμου. Η προσφυγιά είναι διαχρονικό θέμα και ο Έλληνας έχει πληγεί και ξεριζωθεί απο τις πατρίδες του. Δεν ξέρω αν υπάρχει ουσιαστική διαφορά η προσφυγιά του προηγούμενου αιώνα με αυτή των ημερών μας ή και με την οικονομική μετανάστευση τόσων χιλιάδων Ελλήνων. Μόλις άκουσα στις ειδήσεις κάποιον κάτοικο του Ματιού που είπε :”αισθάνθηκα σαν πρόσφυγας”…Νομίζω πως υπάρχει αυξανόμενο ένα θανάσιμο αμάρτημα σε όλον τον πλανήτη που λέγεται νωθρότητα. Είναι υπεύθυνη για τη λήθη για την αμορφωσιά . Έτσι λοιπόν αποκτούν βήμα και δύναμη ομάδες και απόψεις απάνθρωπες και οπισθοδρομικές χωρίς ίχνος ενσυναίσθησης. Πρόσφυγες είναι ένα σύνολο ανθρώπων όπου κυριαρχεί ο μέσος άνθρωπος. Στο άκρο των συνόλων αυτών θα υπάρξουν και εγκληματίες ή κακοποιοί αλλά το μεγαλύτερο ποσοστό είναι άνθρωποι με μέση μόρφωση, με οικογένειες.. Πολύ μεγάλο όμως ποσοστό συμπολιτών μας αντιμετωπίζουν τον πρόσφυγα σα να είναι μέλος …του Isis, που κι αυτό δεν είμαι σίγουρος αν ξέρουμε τι σημαίνει, σαν κλέφτη βιαστή και δολοφόνο. Διάβαζα ένα άρθρο που περιέγραφε τον Έλληνα μετανάστη στην Αμερική, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα ως ανεπιθύμητο… Η ανταπόκριση του κοινού λοιπόν έχει να κάνει με το πως βλέπει τα πράγματα εν γένει, με ανθρωπιά ή απανθρωπιά, με ενσυναίσθηση ή σκληρό κυνισμό…
3.Ποιές θεατρικές παραστάσεις θα επέλεγε να παρακολουθήσει ο Άγης Εμμανουήλ ως θεατής και γιατί;
Δε βλέπω πολύ θέατρο είναι η αλήθεια, προτιμώ το σινεμά ή τις συναυλίες. Το θέατρο είναι πολύ δύσκολο είδος και παρ’ όλο που υπάρχουν ενδιαφέρουσες σκηνοθεσίες και πολύ καλές έως εξαιρετικές μεμονωμένες ερμηνείες σε μια παράσταση είναι απείρως δύσκολο να συμβούν όλα μαζί, δηλαδή και εμπνευσμένη σκηνοθεσία και ανάδειξη της ποίησης του θεατρικού κειμένου και εξαιρετικές ερμηνείες από όλα τα μέλη του θιάσου. Όταν μαθαίνω για τέτοιες σπάνιες περιπτώσεις παραστάσεων δεν τις χάνω και συνήθως τέτοιες είναι αυτές που φιλοξενούνται το καλοκαίρι στο Φεστιβάλ. Μπορεί να κάνω λάθος, αλλά νομίζω πως οι Έλληνες δημιουργοί υποτιμούν πολύ τον εαυτό τους με αποτέλεσμα οι περισσότερες παραστάσεις να είναι αντιγραφή σκηνοθεσιών που βλέπουμε στο Φεστιβάλ Αθηνών ή και σε φεστιβάλ του εξωτερικού, οπότε μετά το καλοκαίρι παρακολουθούμε στις Αθηναϊκές αίθουσες αντίγραφα ή κακέκτυπα των καλοκαιρινών εισαγόμενων παραστάσεων
4.Υπάρχει κάποιος ρόλος ο οποίος αποτελεί για σας όνειρο ζωής;
Είμαι σε μια φάση της ζωής μου που το όνειρό μου, που δεν αφορά σε ρόλο ακριβώς, έχει αρχίζει να ξεφτίζει κάπως. Μπορεί κάποιος να το πει και κρίση ηλικίας, μια φίλη μου το περιγράφει αλλιώς : “καλά όλα αυτά γιατι όλα αυτά”. Όνειρο ζωής μέχρι τώρα ήταν ή είναι το Run & Act . Πρόκειται για μια performance Ευρωπαίων ηθοποιών που ως σύγχρονοι ημεροδρόμοι θα μετέφεραν ένα μήνυμα ειρήνης , αδελφοσύνης απ’ άκρη σε άκρη σε όλη την ηπειρωτική Ελλάδα, τρέχοντας ένα Δρόμο τετραπλάσιο από αυτόν που έτρεξε ο Φειδιππίδης, 2019 χιλιομέτρων, ο οποίος θα συνέδεε τα αρχαία Ελληνικά θέατρα από τη Μαρώνεια έως την Επίδαυρο. Το μήνυμα δε θα διαβαζόταν από έναν πάπυρο αλλά θα παρουσιαζόταν σε μορφή παράστασης αρχαίας τραγωδίας σε κάθε ένα από τα 19 αρχαία θέατρα της διαδρομής από αυτόν τον ιδιότυπο θίασο. Είναι ένα πρότζεκτ που σκέφτηκα το καλοκαίρι του 2014 λίγο πριν συμπληρώσω τα “240 χιλιόμετρα για τον αιγιαλό”, μια ανεξάρτητη ακτιβιστική και οικολογική δράση που διήρκεσε 5 μέρες και είχε σα στόχο να ενημερώσει και να αφυπνίσει τους πολίτες για τον αιγιαλό και την ανάγκη να μην απαλλοτριωθεί αλόγιστα όπως συνηθίζεται στην Ελλάδα. Περιελάμβανε έναν Υπερμαραθώνιο 250 χιλιομέτρων (όπως αποδείχτηκε στο τέλος μιας και ο τερματισμός έγινε στο Σχινιά και όχι στο Μαραθώνα), καθώς και δράσεις και συναυλίες. Από τότε δεν έπαψα να προσπαθώ να υλοποιήσω αυτό το Παγκόσμιο πρότζεκτ, το Run & Act, παράλληλα να προπονούμαι , γιατί αν δεν έγινε κατανοητό οι ηθοποιοί που θα στελεχώσουμε την ομάδα πρέπει να είμαστε και Υπερμαραθωνοδρόμοι.
“Run & Act” 2019 Με σκηνή ολόκληρη την Ελλάδα και σκηνικά 19 αρχαία Ελληνικά θέατρα, μια ομάδα αποτελούμενη από Ευρωπαίους Ηθοποιούς-Δρομείς, θα διανύσει ένα Δρόμο 2019 χιλιομέτρων.Ο Δρόμος θα …
5.Ο Αλμπέρ Καμύ στον Μύθο του Σισύφου είχε γραψει πως ο ηθοποιός βασιλέυει σε μια δόξα φθαρτή, χτισμένη πάνω στις πιο εφήμερες δημιουργίες και σε ένα σύντομο χρονικό διάστημα κάνει τους ήρωες που υποδύεται να γεννηθούν και να πεθάνουν πάνω σε πενήντα τετραγωνικά πάλκου. Ποιά είναι η δική σας τοποθέτηση πάνω σε αυτή την άποψη;
Ταιριάζει πολύ με κάτι που μας έλεγε ο Τάσος ο Μπαντής, ο αείμνηστος δάσκαλός μου, αναφορικά με την ανάγκη κινηματογράφησης μιας παράστασης την οποία ο ίδιος δεν είχε. Δεν ήθελε να δει στην τηλεόραση μια παράσταση που σκηνοθέτησε, εκτός φυσικά αν γινόταν μια πολύ απαιτητική κινηματογραφική δουλειά .Το συνειδητοποίησα κι εγώ με τα χρόνια, πως η θεατρική πράξη είναι μόνο για αυτό το σύντομο χρονικό διάστημα και για αυτή τη μυσταγωγία που συμβαίνει μεταξύ “βασιλιάδων ” και “υπηκόων”. Κάθε παράσταση, ειδικά αυτές που καταλήγουν να είναι μια βαθειά εντύπωση, είναι μικρές ζωές, μικρά σύμπαντα και όπως ένας μεγάλος έρωτας όταν τελειώσει τέλειωσε για πάντα και δεν έχει κανένα νόημα να γίνει προσπάθεια αναζωπύρωσης γιατί δε θα είναι τίποτα άλλο πέρα από την επισφράγηση του τέλους,έτσι και μια παράσταση είναι μόνο για το πάλκο και για όση ώρα λούζονται οι βασιλιάδες και οι βασίλισσές της το φως των προβολέων που τους περιβάλλει μαγικά και ζωογόνα. Μετά θα αποδεχτούν τη θνητότητά τους και θα περιμένουν αυτή την καθημερινή ολιγόωρη στέψη τους μέχρι να αρχίσουν οι …διακοπές…
6.Ποιός είναι ο ορισμός του ηθοποιού στην Ελλάδα του 2018 εν συγκρίσει με τον ηθοποιό της Ελλάδας του παρελθόντος;
Δύσκολο να πω. Βάσει του όλα τριγύρω αλλάζουν κι όλα τα ίδια μένουν που λέει και ο Ρασούλης κυμαίνεται και η απάντησή μου. Νομίζω είναι σαν τα αυτοκίνητα. Τα παλιά μοντέλα ήταν πιο αξιόπιστα και ανθεκτικά, τα τωρινά μοντέρνα και τεχνολογικά προχωρημένα. Δυστυχώς ή ευτυχώς ήμουν “εσώκλειστος” στη Σχολή του Εμπρός για 4 χρόνια ως μαθητής και για άλλα 3 όσο κράτησαν πρόβες και παραστάσεις του Γυάλινου Κόσμου και της Αγγέλας, που ήταν οι δύο πρώτες παραστάσεις μου. Μετά βγήκα στο επάγγελμα με 2 αποχωρήσεις από δουλειές σε 3 χρόνια…Βάλε και καμιά 5 ετία που έκανα άλλα πράγματα, ίσως δεν είμαι ο κατάλληλος να απαντήσω… Είμαι πολύ οικογενειακός τύπος και αν δεν υπάρχουν εγγυήσεις αγάπης έχω πρόβλημα στο επάγγελμά μου. Παρεμπιπτόντως στη “Ρένα” και η σκηνοθέτης μου η Νικαίτη(Κοντούρη) και η Υρώ (Μανέ) που υποδύεται τη Ρένα και οι δύο συμπαίκτες μου ο Κωνσταντίνος (Φάμης) και ο Μιχάλης (Αβρατόγλου) έχουμε δημιουργήσει ένα γλυκό για να μην πω αγαπησιάρικο κλίμα. Για να επανέλθω όμως χρησιμοποιώντας λόγια ενός φίλου από μια πρόσφατη συζήτηση, ο οποίος βλέπει πολλές παραστάσεις και είμαστε συμβατοί σε αρκετά ικανοποιητικό ποσοστό : “Το ελληνικό θέατρο πέθανε .Ζήτω το Νέο Ελληνικό θέατρο.” Δεν ξέρω λοιπόν αν υπάρχουν ομάδες με όραμα που δουλεύουν κάποια χρόνια μαζί και παράγουν μέσα από τις δουλειές τους έναν ελκυστικό κραδασμό που σου προκαλεί εκ-πληξη ως θεατή. Το θέατρο είναι ομαδική δουλειά και αν ζούμε σε μια εποχή που διογκώνεται το εγώ και ο ναρικισσισμός είναι πρόβλημα. Αν οι νέοι άνθρωποι γίνονται πιο έξυπνοι πιο άρτιοι τεχνικά αλλά χάνουν από ρομαντισμό και αγνότητα είναι πρόβλημα μιας και στο 50 τετραγωνικών πάλκο το μόνο “όπλο” είναι η αλήθεια σου. Θα μου πεις τι είναι αλήθεια και ποιος την ορίζει. Νομίζω η ίδια η φύση. Αν μια ομάδα τουριστών πάει σαφάρι στη ζούγκλα και ακούσει έναν ήχο , βρυχηθμό άγριου ζώου, δε νομίζω πως θα υπάρξει κάποιος που θα το θεωρήσει ψεύτικο. Τέτοιο ήχο λοιπόν πρέπει να παράγουμε ως ηθοποιοί, καθαρό και αβίαστο και τότε δε θα μείνει κανείς θεατής ασυγκίνητος, είτε το 2019 είτε το 2039…
7.Αν είχατε την επιλογή να επιδιώξετε μια διεθνή καριέρα στο εξωτερικό, τι θα ήταν αυτό που θα σας έλειπε από την Ελλάδα τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά;
Θα μπορούσα να έχω δουλέψει εκτός Ελλάδας, μάλιστα είχα κάνει μια διεθνή ταινία της Ζανίν Μιράπφελ, “Το καλοκαίρι της Άννας”, με την Άνχελα Μολίνα,τον Χέρμπερτ Κναουπ, αλλά δε με ενδιέφερε . Ακολούθησα σε συντριπτικό ποσοστό τις κατευθύνσεις της καρδιάς μου με αποτέλεσμα να ακολουθώ κι άλλους δρόμους εκτός θεάτρου ίδιας όμως κατευθυνσης, μέσα στην 26 χρονη πορεία μου ως ηθοποιός . Κι αυτοί οι δρόμοι μπορεί να με απασχολούσαν έως και χρόνια, μετά όμως να επανέρχομαι όπως τώρα με το Μάρκο στη Ρένα. Είχα να παίξω από το 2014 λόγω της προσπάθειας να υλοποιήσω το Run & Act. Γεγονός είναι , και εκ του αποτελέσματος, πως το μόνο από τα πράγματα που επιθύμησα και δεν έκανα (ακόμα) είναι το Run & Act. Υποθετικά απαντώντας, αν εκεί που θα εργαζόμουν μου έλειπε περισσότερο η Ελλάδα, δηλαδή οι γειτονιές μου, οι Δρόμοι που τρέχω , η οικογένειά μου, οι φίλοι μου, το κλίμα , οι θάλασσες ή τα νησιά το καλοκαίρι, οι συνήθειές μου, θα τα παρατούσα και θα γυρνούσα.