Από την Ισμήνη Χαρίλα

«Ρόμι και Μιράντα», ένα γλυκό παραμύθι της Δελίνας Βασιλειάδη, που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Σιδέρη και σε εικονογράφηση της Λουίζας Καραγεωργίου. Μια ιστορία που υπενθυμίζει πως η φιλία στον κόσμο των παιδιών ξεπερνά τα εμπόδια και αδιαφορεί για τα ταμπού των ενηλίκων.

Η συγγραφέας συνομιλεί σήμερα με το Writers Gang.

W.G: Κυρία Βασιλειάδη, στο παραμύθι σας «Ρόμι και Μιράντα» υπάρχει το μήνυμα της αρμονικής συνύπαρξης με την αποδοχή της διαφορετικότητας. Θεωρείτε ότι το συγκεκριμένο πλαίσιο είναι εφικτό στον κόσμο των ενηλίκων, όπου συχνά κυριαρχεί ο εγωισμός και το συμφέρον;

Δ.Β: Το παιδικό παραμύθι μου «Ρόμι και Μιράντα», που μόλις κυκλοφόρησε πανελλαδικά από τις εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη σε εικονογράφηση της καταπληκτικής γνήσιας καλλιτέχνιδας Λουίζας Καραγεωργίου, είναι, όπως πολύ σωστά αναφέρατε, μια τρυφερή ιστορία για τη φιλία, την καλοσύνη και τη διαφορετικότητα. Την αποδοχή του άλλου, αλλά και του εαυτού μας, όπως ακριβώς είναι. Δύο υπέροχα ζωάκια, μια σκιουρίνα, η Μιράντα, και μια ελεφαντίνα, η Ρόμι, ζουν σε έναν κόσμο παράξενο, όπου επικρατεί ανάμεσα στους σκίουρους και τους ελέφαντες μια ανεξήγητη έχθρα. Χωριστά παιδικά πάρκα για τους σκίουρους και χωριστά για τους ελέφαντες, χωριστά τα σχολεία και οι παιδικές χαρές… Ώσπου μια μέρα ένα ατύχημα –ένα σκουπιδάκι που μπαίνει στο ματάκι της ελεφαντίνας- αναγκάζει τα δυο αυτά κοριτσάκια να έρθουν πιο κοντά και να συνειδητοποιήσουν πόσο λάθος ήταν και είναι, τελικά, η έχθρα αυτή.

Το παραμύθι είναι πολυεπίπεδο αναφορικά με τα μηνύματα που περιέχει. Αρχικά το μήνυμα είναι εξαιρετικά προφανές. Πρόκειται για την αξία της φιλίας, της αγάπης και της καλοσύνης. Όταν η Ρόμι βρέθηκε σε μια δύσκολη κατάσταση, μόνη η Μιράντα ήταν κοντά της για να τη βοηθήσει να ξεπεράσει το πρόβλημα. Κατά δεύτερον είναι η αποδοχή της διαφορετικότητας. Είναι εξαιρετικά σημαντικό να μάθουν από νωρίς τα παιδιά μας να αγαπούν τον εαυτό τους όπως ακριβώς είναι, αλλά και να αποδέχονται και τον άλλον όπως είναι δίχως να επιδιώκουν ή να επιθυμούν να τον αλλάξουν και να τον φέρουν «στα μέτρα τους». Ο καθένας μας είναι μοναδικός και υπέροχος και το οφείλουμε πρώτιστα στον εαυτό μας να το κατανοήσουμε αυτό πλήρως. Σημασία έχει να μπορούμε να συνυπάρχουμε αρμονικά ο ένας με τον άλλον, να μάθουμε να διαφωνούμε πολιτισμένα, να αντιληφθούμε πως πρέπει να μπαίνουμε και στη θέση του άλλου πριν καταλήξουμε σε ορισμένα, αυθαίρετα πολλές φορές, συμπεράσματα.

Τα μηνύματα, όμως, του παραμυθιού δεν σταματούν εδώ. Αν ψάξουμε ακόμα πιο βαθιά θα ανακαλύψουμε πως το παραμύθι μας παρακινεί να επιδιώξουμε να είμαστε σκεπτόμενα πλάσματα. Επειδή κάποιος μας είπε κάτι, οτιδήποτε, και μας το παρουσίασε ως δεδομένο, αυτό τι σημαίνει; Ότι εμείς πρέπει να το αποδεχτούμε δίχως δεύτερη σκέψη; Σαφώς όχι. Οτιδήποτε κι αν μας πουν, οποιοσδήποτε κι αν μας το πει, πρέπει να τεθεί προς κρίση. Μπορεί να είναι όντως σωστό, αλλά καμιά φορά μπορεί να αποδειχθεί λάθος. Το νόημα είναι να μπορεί ο κάθε ένας από εμάς να σκέφτεται και να αποφασίζει για τον εαυτό του, και να μην επιτρέπει ή να αφήνει σε κανέναν άλλον να το πράττει για λογαριασμό του. Και φυσικά αυτά τα μηνύματα δεν απευθύνονται μόνο στα παιδιά. Αλλά και στους μεγάλους. Κάποιες φορές κυρίως σε αυτούς.

Πιστεύω βαθιά πως τα παραμύθια που σέβονται το παιδί μπορούν και πρέπει να διαβάζονται και από τους ενηλίκους και μάλιστα με ιδιαίτερα μεγάλη προσοχή. Μέσα στα παιδικά αναγνώσματα τα μηνύματα που υπάρχουν, δοσμένα με απλό, αλλά ποτέ απλοϊκό, τρόπο είναι εξαιρετικής δύναμης και ουσίας. Και αν μπορούσαμε όλοι να ακολουθούμε αυτά τα στοιχεία στη ζωή μας –που δυστυχώς πολλές φορές τα ξεχνάμε και επιτρέπουμε στον εγωισμό μας και στο κυνήγι αποκλειστικά του προσωπικού μας συμφέροντος να κυριαρχήσουν-, αν μπορούσαμε, λοιπόν, να αναγνωρίσουμε την πραγματική αξία της φιλίας, της αγάπης, της καλοσύνης, της προσφοράς, της γενναιοδωρίας, της ανιδιοτέλειας, της αποδοχής και να τα εφαρμόσουμε όλα αυτά στην καθημερινότητά μας πόσο πιο διαφορετικός, πιο υπέροχος θα ήταν ο κόσμος μας…

W.G: Ως μητέρα, ποια πιστεύετε ότι είναι τα κύρια σημεία στα οποία θα πρέπει να εστιάσουν οι εκπρόσωποι της πνευματικής κοινότητας, ώστε να τεθούν οι βάσεις για καλύτερες συνθήκες διαβίωσης στο μέλλον;

Δ.Β: Όχι μόνο ως μητέρα, αλλά και ως άνθρωπος, γυναίκα και δημιουργός, πιστεύω ακράδαντα πως αν σήμερα προσπαθήσουμε όλοι μαζί να φυτέψουμε τον σπόρο της φιλαναγνωσίας στα μικρά παιδιά, αν δείξουμε με όμορφο τρόπο στη νέα γενιά τη σπουδαιότητα του καλού βιβλίου που προωθεί τις μεγάλες, τις πανανθρώπινες αξίες, τη φιλία, την καλοσύνη, την αγάπη, την προσφορά, την ανιδιοτέλεια, την αποδοχή του άλλου, αλλά και του ίδιου μας του εαυτού, όπως ακριβώς είναι, τότε η γενιά αυτή στο μέλλον θα δημιουργήσει τον ιδανικό κόσμο τον οποίο όλοι οραματιζόμαστε και επιζητούμε.

W.G: Έχετε ασχοληθεί με πολλούς και ετερόκλητους τομείς: οικονομικά, υποκριτική, σκηνοθεσία θεάτρου και κινηματογράφου και συγγραφή. Αν έπρεπε να επιλέξετε έναν από αυτούς τους χώρους, ποιος θα ήταν και γιατί;

Δ.Β: Πραγματικά ασχολούμαι ή κατά καιρούς έχω ασχοληθεί με πολλούς τομείς της τέχνης, ζωγραφική, σκηνοθεσία θεάτρου, κινηματογράφο, υποκριτική, συγγραφή. Τον κάθε έναν καλλιτεχνικό χώρο τον αγαπώ ξεχωριστά και έχει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά μου. Ωστόσο, θα ήταν αδύνατο να επιλέξω μόνο έναν από αυτούς, καθώς το κάθε είδος καλλιτεχνικής δημιουργίας προσφέρει κάτι μοναδικό, κάτι διαφορετικό στην ψυχή μου και με βοηθά να εκφράσω το όλον, το μήνυμα. Και για μένα αυτό είναι το πιο σπουδαίο.

W.G: Η εργασία σας έχει παρουσιαστεί και στο εξωτερικό. Από την έως τώρα εμπειρία σας, θεωρείτε ότι ένας συγγραφέας στην Ελλάδα έχει τις ίδιες ευκαιρίες; Ποια είναι τα μειονεκτήματα και αντίστοιχα τα πλεονεκτήματα;

Δ.Β: Ως καλλιτέχνης πολλών χρόνων και πολλών ειδών μπορώ να πω πως το σημαντικό δεν είναι ο τόπος όπου βρίσκεσαι και δημιουργείς, αλλά η ίδια η δημιουργία. Το μήνυμα. Το τι επιθυμείς να εκφράσεις και με ποιον τρόπο. Αν είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου καθώς και με όλα όσα θέλεις να μεταλαμπαδεύσεις στο κοινό, στον θεατή ενός πίνακα ζωγραφικής ή μιας θεατρικής παράστασης, στον αναγνώστη ενός κειμένου, τότε η δουλειά, το έργο θα έχει απήχηση στο κοινό. Η γλώσσα της Τέχνης είναι παγκόσμια και πανανθρώπινη. Δεν περιορίζεται. Δεν εγκλωβίζεται. Στην Ελλάδα υπάρχουν πάρα πολλοί ιδιαίτερα αξιόλογοι καλλιτέχνες σε όλους τους χώρους της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Και αν τα πράγματα είναι δύσκολα, είναι δύσκολα παντού. Σκοπός είναι να αντιληφθούμε τη σημασία της δουλειάς, το μέγεθος της Τέχνης και να προσπαθήσουμε να επιμείνουμε ώστε το μήνυμά μας να ακουστεί δυνατά και καθαρά παντού.

W.G: Θα θέλατε να μας αποκαλύψετε τα μελλοντικά σας σχέδια;

Δ.Β: Αν και προσπαθώ να έχω στον νου μου διαρκώς την εξαιρετικά σοφή φράση «Όταν ο άνθρωπος κάνει σχέδια, ο Θεός γελά», ωστόσο, πάντα έχω στραμμένο το βλέμμα μου στο μέλλον, καθώς το τέλμα και η αδράνεια με τρομάζουν. Από τώρα ετοιμάζουμε για τη νέα σχολική περίοδο παρουσιάσεις των παιδικών παραμυθιών μου «Ρόμι και Μιράντα» (εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη), «Τα χαμένα χρώματα του ουράνιου τόξου» (εκδόσεις Μιχάλη Σιδέρη) και «Η Νεράιδα της πιπίλας» (ΑΝΙΜΑ εκδοτική) σε σχολεία, βιβλιοθήκες και ιδρύματα, αλλά προετοιμάζεται, επίσης, και μια παρουσίαση του καινούριου μου θεατρικού έργου «Το παιχνίδι της Αλίκης», που μόλις κυκλοφόρησε από την ΚΑΠΑ εκδοτική, σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Συζητώ να εκδοθούν μερικά ακόμα παραμύθια μου, εκ των οποίων τρία είναι βραβευμένα («Το αστεράκι», έπαινος στον 7ο Διεθνή Λογοτεχνικό Διαγωνισμό 2018 από τον Όμιλο για την UNESCO Τεχνών, Λόγου & Επιστημών Ελλάδος, «Η φύλακας των ξεχασμένων ονείρων», 3ο βραβείο στον 18ο λογοτεχνικό διαγωνισμό της Εταιρείας Τεχνών, Επιστημών και Πολιτισμού Κερατσινίου 2018, και «Το κορίτσι που τάιζε τα πουλιά», 2ο βραβείο στον 7ο Διεθνή Λογοτεχνικό Διαγωνισμό 2018 από τον Όμιλο για την UNESCO Τεχνών, Λόγου & Επιστημών Ελλάδος), καθώς και δύο καινούρια που έγραψα πρόσφατα. Ακόμα, πρόκειται μέσα στους επόμενους μήνες να κυκλοφορήσει το τρίτο θεατρικό έργο μου, πάλι από την ΚΑΠΑ εκδοτική, ενώ είμαστε σε συζητήσεις να ανεβούν σε σκηνές σε Θεσσαλονίκη και Αθήνα θεατρικά έργα μου, ενηλίκων και παιδικά.

Παράλληλα, πάντα γράφω -αυτό δεν σταματά ποτέ- και ζωγραφίζω. Ετοιμάζουμε μια πολύ ενδιαφέρουσα συνεργασία πολλών εικαστικών με την καλλιτεχνική μου στέγη στην Αθήνα, την Γκαλερί ΑΡΓΩ στο Κολωνάκι, αλλά παράλληλα, επειδή από καιρό με τριγυρίζει η ιδέα να εκτεθώ πάλι ατομικά στην πρωτεύουσα, θα πρέπει κάποια στιγμή να το αντιμετωπίσω και αυτό.  

W.G: Σας ευχαριστούμε πολύ και σας ευχόμαστε καλή επιτυχία.

Δ.Β: Κι εγώ σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία και τις εξαιρετικά ενδιαφέρουσες ερωτήσεις.