από τον Διατροφολόγο-Διαιτολόγο Εμμανουήλ Μοράρη.
Σίγουρα θα υπάρχει κάποιος συνάδελφος στο γραφείο που βήχει συνέχεια ή έχετε το παιδί στο σπίτι με μύτη που ‘τρέχει’ και ανησυχείτε ότι θα κολλήσετε και θα ταλαιπωρήστε για το υπόλοιπο του χειμώνα.
Αισθάνεστε στο λαιμό κάτι να σας «γαργαλάει»… νοιώθετε τον αέρα να εισέρχεται με μια «ελαφριά» δυσκολία από τη μύτη… το κεφάλι σας είναι βαρύ… νοιώθετε αδικαιολόγητη κούραση… ναι, κάτι σας τριγυρνάει και οι πιθανότητες να μην σας …βρει δεν είναι με το μέρος σας.
Οι Έλληνες «αρπάζουν» εκατοντάδες ιώσεις το χρόνο, ενώ σύμφωνα με εκτιμήσεις υπάρχουν περισσότεροι από 200 ιοί που μπορούν να σας φέρουν στην ενοχλητική κατάσταση του πυρετού, της καταρροής, του πονοκεφάλου, του πονόλαιμου κ.α. Στη χειρότερη περίπτωση, δεν αποκλείεται να καταλήξετε και στο νοσοκομείο με πνευμονία, μόλυνση στα αυτιά ή επιδείνωση του άσθματος, αν και συνήθως, όπως θα έχετε διαπιστώσει και μόνοι σας, το κρυολόγημα περνάει με λίγη ξεκούραση, κατάλληλη διατροφή και τα ανάλογα φάρμακα. Πολλές φορές, όμως, τα φάρμακα δεν είναι και τόσο αποτελεσματικά.
Εννοείται ότι οι βασικοί τρόποι πρόληψης είναι το καλό πλύσιμο των χεριών, η σωστή ξεκούραση και το καλό ντύσιμο. Μην ξεχνάτε όμως και τη σημασία της διατροφής. Χρειάζεται να ρίξετε το βάρος στη διατροφή σας και να την εμπλουτίσετε με τροφές που βρίσκονται ήδη μέσα στην κουζίνα σας.
Υπάρχουν τροφές που επιτρέπουν στο ανοσοποιητικό να δουλεύει κατάλληλα ώστε να μείνετε μακριά από το κλασικό χειμερινό κρυολόγημα. Η παρακάτω λίστα θα σας δείξει τι μπορεί να σας βοηθήσει σε ώρες ανάγκης:
Σολομός και κρόκοι αυγών
Κατά τη διάρκεια του χειμώνα, που η μέρα μικραίνει και το φως του ήλιου μειώνεται, μειώνεται και η ποσότητα βιταμίνης D που αποθηκεύει ο οργανισμός. Η βιταμίνη D είναι απαραίτητη για την ενίσχυση του ανοσοποιητικού, ενώ εξίσου σημαντική είναι και η ιδιότητά της να ρυθμίζει την απορρόφηση ασβεστίου και φωσφόρου από τον οργανισμό. Έλλειψη βιταμίνης D μπορεί να συνδεθεί με συχνά κρυολογήματα και μολύνσεις του αναπνευστικού. Όταν λοιπόν σας λείπει ο ήλιος, καλό είναι να τρώτε συχνότερα λιπαρά ψάρια όπως σολομό, σκουμπρί, τόνο, σαρδέλες, αλλά και αυγά (τον κρόκο), όλα πλούσια σε βιταμίνη D.
Σκόρδο και κρεμμύδι
Θέλετε να κάνετε την κοτόσουπά σας πιο «βαρβάτη»; Προσθέστε σκόρδο και κρεμμύδι. Όταν αυτά τα δύο συνδυάζονται σας κάνουν καλό λόγω των δεκάδων αντισηπτικών ευρέος φάσματος που περιέχουν και των συστατικών που τονώνουν το ανοσοποιητικό σας. Μελέτη που έγινε, μάλιστα, σε 142 άτομα τα οποία χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, έδειξε ότι η ομάδα που λάμβανε το εικονικό φάρμακο παρουσίασε 65 κρυολογήματα, ενώ η ομάδα που κατανάλωνε σκόρδο και κρεμμύδι, μόνο 24. Δεν είναι η μυρωδιά του σκόρδου που θα διώξει κακήν κακώς τα βακτήρια και τους ιούς από τον οργανισμό, είναι η αλισίνη, μια από τις ισχυρότερες θειούχες ουσίες που περιέχει το σκόρδο με σημαντική αντιμικροβιακή και αντιφλεγμονώδη δράση. Άλλη μια ευεργετική δράση του σκόρδου είναι ότι βοηθάει να «ανοίξουν» τα μπλοκαρισμένα ιγμόρεια. Αν και υπάρχουν συμπληρώματα διατροφής και κάψουλες σκόρδου, είναι καλύτερο να τρώτε το … «real thing», ιδιαίτερα όταν αισθάνεστε πεσμένο το ανοσοποιητικό σας.
Μοσχαρίσιο κρέας
Τονώνει άμεσα το ανοσοποιητικό καθώς είναι πλούσιο σε ψευδάργυρο – απαραίτητος στη δημιουργία λευκών αιμοσφαιρίων που αποτελούν τις γραμμές άμυνας του οργανισμού, μειώνοντας κατ’ επέκταση τις πιθανότητες να προσβαλλόσαστε από ιογενείς λοιμώξεις, κρυολογήματα κ.α. Επίσης, ως εξαιρετική πηγή ζωικής πρωτεΐνης, βοηθάει στην ενίσχυση της φυσικής σας κατάστασης και της ικανότητας του οργανισμού σας να δημιουργεί αντισώματα.
Γλυκοπατάτα
Αν και δε θεωρείται τροφή ενάντια στα κρυολογήματα, η γλυκοπατάτα είναι εξαιρετική πηγή βιταμίνης Α. Η βιταμίνη Α, ενισχύει το αναπνευστικό σύστημα και προστατεύει και το δέρμα, το οποίο, όσο περίεργο κι αν ακούγεται, παίζει καθοριστικό «ανοσοποιητικό» ρόλο, αφού ως ένα μεγάλο «τείχος» εμποδίζει τους μολυσματικούς μικροοργανισμούς να εισέλθουν στο σώμα. Η βιταμίνη Α περιέχει καροτίνη βήτα και ρετινόλη, ουσίες που θωρακίζουν το ανοσοποιητικό. Επίσης η βιταμίνη Α «συνδράμει» στις ιδιότητες της βιταμίνης D. Καλές πηγές βιταμίνης Α είναι ακόμη τα κόκκινα φρούτα και λαχανικά, τα χόρτα, τα καρότα.
Πράσινα φυλλώδη λαχανικά
Όταν λέμε βιταμίνη C, το μυαλό μας πάει κατευθείαν στα πορτοκάλια. Να ξέρετε πως και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, όπως το σπανάκι, το μπρόκολο, τα λαχανάκια Βρυξελλών, το λάχανο, είναι εξαιρετικέςπηγές βιταμίνης C, της κατ’ εξοχής αντιμικροβιακής βιταμίνης, η οποία μπορεί να μειώσει σημαντικά και τη διάρκεια ενός κρυολογήματος.
Κουρκουμάς
Το «θαυματουργό» μπαχαρικό με το κίτρινο-πορτοκαλί χρώμα είναι πλούσιο σε αντιοξειδωτικές ουσίες και αποτελεί ένα ισχυρό φυσικό αντιφλεγμονώδες. Έχει την ικανότητα να καθαρίζει το σώμα από τις τοξίνες, ενώ έρευνες δείχνουν πως αν καταναλώνεται σε καθημερινή βάση, κάνει τον οργανισμό ανθεκτικότερο στα κρυολογήματα και τα συμπτώματά τους, όπως βήχα και συμφόρηση.
Μανιτάρια
Όπως και το σελήνιο, έτσι και τα μανιτάρια αυξάνουν την παραγωγή κυτοκινών που βοηθούν στην καταπολέμηση τέτοιου είδους ασθενειών , ενώ περιέχουν επίσης και πολυσακχαρίδες, μια άλλη κατηγορία που υποστηρίζει το ανοσοποιητικό σας σύστημα. Στην παραδοσιακή Κινέζικη ιατρική, μάλιστα, χρησιμοποιούνται συνήθως συγκεκριμένες ποικιλίες μανιταριών για την καταπολέμηση του κρυολογήματος, όπως τα ρέισι, σιτάκε και μαιτάκε.
Ακτινίδιο
Η βιταμίνη C που περιέχει, μπορεί να μειώσει τη διάρκεια του κρυολογήματος και βοηθά στο να προληφθούν οι ασθένειες στους ανθρώπους που ασκούνται. Ένα φλιτζάνι φέτες πορτοκαλιού περιλαμβάνει το 160% των καθημερινών αναγκών σε βιταμίνη C, ένα φλιτζάνι γκρέιπφρουτ δίνει 120% ενώ το ένα φλιτζάνι ακτινίδια εκτοξεύει τον οργανισμό με 273% σε βιταμίνη C.
Γιαούρτι
Μέσα στα γιαούρτια με προβιοτικά, βρίσκεται ένα συγκεκριμένο βακτήριο, το Lactobacillus reuteri, το οποίο μπλοκάρει τον πολλαπλασιασμό των ιών στο σώμα όταν αρρωσταίνετε. Πρέπει, όμως, να δώσετε προσοχή στα γιαούρτια που αγοράζετε, καθώς δεν περιέχουν όλα προβιοτικά, γι’ αυτό ή ψάξτε αυτά που το αναγράφουν ή ζητήστε τα.
Νερό
Δε ξεχνάτε τη σημαντική ενυδάτωση. Όταν το σώμα χάνει υγρά δεν μπορεί να προστατεύσει τον οργανισμό από κρυολόγημα και γρίπη. Πιείτε νερό και προσθέστε φρούτα ή φύλλα δυόσμου για να το κάνετε πιο εύγευστο.
Μαύρο πιπέρι και Πιπερόριζα (Τζίντζερ)
Όσο ειρωνικό κι αν ακούγεται λόγω του ότι λίγο μαύρο πιπέρι μπορεί να σας προκαλέσει φτέρνισμα, αν ανακατέψετε λίγο μαύρο πιπέρι με πιπερόριζα (τζίντζερ) και ξίδι, μπορείτε να αυξήσετε την απορρόφηση φαρμάκων που έχετε πάρει προκειμένου να σας βοηθήσουν στο κρυολόγημα. Οι κόκκοι του μαύρου πιπεριού, μάλιστα, έχουν ιδιαιτέρως υψηλή περιεκτικότητα σε πιπερίνη, η οποία έχει αναλγητικές και αντιπυρετικές ιδιότητες. Η πιπερόριζα (τζίντζερ) μπορεί να κάνει πολύ περισσότερα από το να ανακουφίσει το λαιμό που «γρατζουνάει», καθώς περιέχει χημικές ουσίες, οι οποίες στοχεύουν στους ιούς που προσβάλλουν τη ρινική κοιλότητα, αλλά και ουσίες που σας ανακουφίζουν από το βήχα. Ταυτόχρονα, αποτελεί έναν φυσικό τρόπο για την μείωση του πόνου και του πυρετού, καθώς κι ένα ήπιο ηρεμιστικό που σας βοηθάει να ξεκουραστείτε όσο είστε άρρωστοι. Προσθέστε λίγο στο τσάι σας, προσέξτε, μόνο, την καυτερή του γεύση.
Μέλι
Για πολλούς το μέλι είναι πανάκεια, αφού κάνει καλό στα πάντα, από καψίματα, μέχρι γρατζουνιές και μικροτραυματισμούς, λόγω των φυσικών αντισηπτικών ιδιοτήτων του. Όσον αφορά το κρυολόγημα, μπορεί να απαλύνει τον πονόλαιμο, ενώ οι αντιοξειδωτικές και αντιμικροβιακές ιδιότητές του βοηθούν στην καταπολέμηση των ιών, των βακτηρίων και των μυκητών. Αποφύγετε να δώσετε μέλι σε παιδιά κάτω του ενός έτους, καθώς το ανοσοποιητικό τους δεν έχει αναπτυχθεί αρκετά για να καταπολεμήσει την παιδική βοτουλίαση, η οποία μπορεί να προκληθεί από το μέλι.
Κόκκινο κρασί και σταφύλι
Η ρεσβερατρόλη και οι πολυφαινόλες του κόκκινου κρασιού δουλεύουν με τον ίδιο τρόπο που δουλεύουν και τα καλά βακτήρια του γιαουρτιού. Όταν οι ιοί εισχωρήσουν στον οργανισμό σας αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται και τα παραπάνω συστατικά αποτρέπουν την εξάπλωσή τους. Αν, όμως, δεν είστε φίλοι του αλκοόλ ή αισθάνεστε πολύ άσχημα για να πιείτε λίγο κρασί, μπορείτε εναλλακτικά να δοκιμάσετε λίγο σταφύλι ή φιστίκια, τα οποία επίσης είναι πλούσια σε ρεσβερατρόλη.
Το φαγητό μπορεί να σας βοηθήσει πολύ να ανασυντάξετε τις δυνάμεις σας και να ενισχύσετε τον οργανισμό σας, πριν χρειαστείτε να καταφύγετε στη χημεία.