“Κάθε άνθρωπος είναι θεάνθρωπος, σάρκα και πνεύμα. Να γιατί το μυστήριο του Χριστού δεν είναι μοναχά μυστήριο μιας ορισμένης θρησκείας. Είναι πανανθρώπινο. Σε κάθε άνθρωπο ξεσπάει η πάλη Θεού και ανθρώπου και συνάμα η λαχτάρα της φίλιωσης. Τις περισσότερες φορές η πάλη αυτή είναι ασύνειδη, βαστάει λίγο, δεν αντέχει μια αδύναμη ψυχή να αντιστέκεται καιρό πολύ στη σάρκα. Βαραίνει, γίνεται και αυτή σάρκα κι ο αγώνας παίρνει τέλος. Μα στους υπεύθυνους ανθρώπους που έχουν μερόνυχτα τα μάτια τους στο ανώτατο χρέος η πάλη ανάμεσα στην ψυχή και τη σάρκα ξεσπάει χωρίς έλεος και μπορεί να κρατήσει ως το θάνατο. Όσο πιο δυνατή η ψυχή κι η σάρκα τόσο και η πάλη πιο γόνιμη και η τελική αρμονία πιο πλούσια!”
“Αγωνία μεγάλη. Αγαπούσα το σώμα μου και δεν ήθελα να χαθεί. Αγαπούσα την ψυχή μου και δεν ήθελα να ξεπέσει. Μαχόμουν να φιλιώσω τις δυο αυτές αντίδρομες κοσμογονικές δυνάμεις, να νιώσουν πως δεν είναι οχτροι, είναι συνεργάτες, και να χαρούν, να χαρώ και εγώ μαζί τους…την αρμονία”!
“Γιατί ο Χριστός, για να ανέβει στην κορυφή της θυσίας στο Σταυρό, στην κορυφή της εξαύλωσης στο Θεό πέρασε από όλα τα στάδια του αγωνιζόμενου ανθρώπου. Όλα! γι αυτό ο πόνος του μας είναι τόσο γνώριμος και τον πονούμε, κι η τελική νίκη του μας φαίνεται τόσο και δικιά μας μελλούμενη νίκη. Ό,τι είχε βαθιά ανθρώπινο ο Χριστός μας βοηθάει να τον καταλάβουμε και να παρακολουθούμε τα Πάθη του σα να ήταν και δικά μας πάθη. Αν δεν είχε μέσα του το ζεστό ανθρώπινο στοιχείο δεν θα μπορούσε ποτέ με τόση σιγουριά να αγγίξει τη δική μας καρδιά. Αγωνιζόμαστε και εμείς, τον βλέπουμε και αυτόν να αγωνίζεται και παίρνουμε κουράγιο! Βλέπουμε ότι δεν είμαστε μόνοι στον κόσμο, αγωνίζεται και αυτός μαζί μας!”
*αποσπάσματα απο τον πρόλογο του βιβλίου του Ν.Καζαντζάκη ” Ο τελευταίος Πειρασμός από τις Εκδόσεις Ελ. ΚΑΖΑΝΤΖΑΚΗ, 1970.
@photo :Caravaggio Paintings 1571 – 1610 Italy, Baroque Christ at the Column, c.1607
