ΤΖΟΥΛΙΑ ΓΚΑΝΑΣΟΥ «Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΚΑΛΕΙΤΑΙ ΝΑ ΧΤΙΖΕΙ ΣΥΜΠΑΝΤΑ ΒΑΣΙΣΜΕΝΑ ΣΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ».

Από την Ισμήνη Χαρίλα

M.W.G: Ο τίτλος του τελευταίου έργου σας «Γόνιμες Μέρες» παραπέμπει στην αρχή και στη δημιουργία. Παρ’ όλα αυτά, η αυλαία της ιστορίας ανοίγει με έναν ήρωα σε κωματώδη κατάσταση. Ποιοι είναι οι λόγοι που επιλέξατε να ξεκινήσετε με αυτήν την αντίθεση;

Τ.Γ: Η λογοτεχνία καλείται να χτίζει σύμπαντα βασισμένα στην πραγματικότητα πέρα από την πραγματικότητα! Ο τίτλος «Γόνιμες Μέρες» είναι αλληγορικός. Στο εν λόγω βιβλίο, ένας άντρας βρίσκεται αναίσθητος δίπλα σε έναν νεκρό. Χαρακτηρίζεται ως ύποπτος. Του χορηγείται φάρμακο ώστε να βγει από το κώμα και να δώσει κατάθεση. Θυμάται έναν άντρα αιμόφυρτο και έναν σκελετό βλοσυρό. Ξαφνικά, τον επισκέπτονται εικόνες από την περίοδο πριν απ’ τη μνήμη, πριν από τα πέντε του χρόνια, στην αχαρτογράφητη ζώνη της ύπαρξης. Εκεί, κυριαρχεί μια γυναίκα της οποίας αναζητά τη μορφή, ένα μυστικό που του κλέβει, τελικά, τη φωνή. Την ίδια ώρα, ακούει τους δικούς του να ομολογούν όσα έπρεπε να αγνοεί. Έρχονται μέρες όπου οι άνθρωποι αναμετρώνται με τη θύμηση, τον χρόνο, το σώμα. Μέρες όπου ο φόβος, η αγάπη, η ματαίωση, ο έρωτας συγκατοικούν τολμηρά. Μέρες όπου ξαναγράφεται η προσωπική (και όχι μόνο) ιστορία. Μέρες όπου, από τις χαραμάδες, «φυτρώνουν» νέα ξεκινήματα. Κι από τα χαλάσματα ξεπηδάει η ελπίδα. Γόνιμες μέρες.

M.W.G: Ο ήρωας σας σχολιάζει «Άγριο να μη θυμάσαι. Άγριο να θυμάσαι τα μισά. Άγριο να τα θυμάσαι όλα. Ή λυτρωτικό; Αδύνατον;»

Καταγραφική και λεπτομερής μνήμη ή επιλεκτική που λειαίνει τις άσχημες εικόνες;

Ποιος δρόμος θεωρείτε ότι είναι εκείνος που προφυλάσσει την ευτυχία και την ηρεμία;

Τ.Γ: Η μνήμη είναι ούτως ή άλλως επιλεκτική και αυτό συνιστά μοχλό αυτοπροστασίας. Ωστόσο, κάποιες στιγμές είναι αδίσταχτη. Όσο κι αν πιστεύουμε ότι έχουμε τον έλεγχο επάνω στη θύμηση, ο τρόπος που επανέρχονται οι μνήμες, που μας λυτρώνουν ή μας στοιχειώνουν, διαψεύδει κάθε ψευδαίσθηση εξουσίας επάνω τους. Σε αυτό το πλαίσιο, η διαχείριση των γεγονότων που στιγμάτισαν τη ζωή μας και των καταλοίπων αυτών, οδηγεί σε μια αρμονική συνύπαρξη με τον εαυτό μας, σε μια μορφή συμφιλίωσης, η οποία είναι απαραίτητη για την επιβίωση διασφαλίζοντας και στιγμές ευτυχίας.

M.W.G: Σε επόμενο αφηγηματικό σημείο, ο ήρωας εκφράζει την ελπίδα να τον αγαπούν όταν πάρει εξιτήριο από το νοσοκομείο. Καθ’ όλη δε την εξιστόρησή του υπερθεματίζονται οι έννοιες της αγάπης και της φιλίας που δοκιμάζονται στις δύσκολες στιγμές.

Τα τελευταία δυο χρόνια η ανθρωπότητα διανύει μια περίοδο περιορισμών εξαιτίας της επιδημιολογικής κρίσης και παρόλο που η τεχνολογία συνέβαλλε στη διατήρηση της επικοινωνίας σε μια εποχή επιβεβλημένης απομόνωσης, υπήρξαν και σχέσεις που απώλεσαν την ουσιαστικότητά τους και είτε διαλύθηκαν, είτε μεταπήδησαν στο επίπεδο της τυπικότητας.

Κατά τη γνώμη σας ποια θα είναι τελικά η επόμενη ημέρα μετά την επιστροφή στην κανονικότητα;

Τ.Γ: Σίγουρα, θα εκτιμάμε περισσότερο (όπως και ο ήρωας από τις «Γόνιμες Μέρες») τη ζωή που κινδυνέψαμε να χάσουμε. Σίγουρα, θα πτοούμαστε λιγότερο από μικροπράγματα μέχρι να μειωθεί η ένταση της επίδρασης του αρνητικού βιώματος. Σίγουρα, θα προσπαθήσουμε να «κατασκευάσουμε» εκ νέου την ιστορία μας, ώστε να μπούμε με δυναμισμό ξανά στη ζωή. Ή όπως λέει ο ήρωας του βιβλίου: «Ξεκινάμε… Εμπρός, πάμε! Όχι από τη μήτρα αλλά από όπου βρίσκεται ο καθένας μισός».

M.W.G: Ένα από τα θέματα που αναδύεται μέσα από το πόνημά σας είναι η ανθρώπινη εκμετάλλευση και η εμπορία οργάνων. Σήμερα τα φαινόμενα βίας και καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν ενταθεί ανησυχητικά. Θεωρείτε ότι στο άμεσο μέλλον θα ήταν εφικτή η ανατροπή της αρνητικής αυτής κατάστασης;

Παρατηρείτε σημάδια ειλικρινούς κοινής πρόθεσης ή όλα περιορίζονται στο πλαίσιο μιας στείρας φιλοσοφικής διαλεκτικής;

Τ.Γ: Θεωρώ ότι το εμπόριο του ανθρώπινου σώματος, σε όλες τις εκδοχές του, έχει φτάσει στο αποκορύφωμα. Η πλήρης ανατροπή αυτής της κατάστασης δεν νομίζω ότι είναι εφικτή. Ο έλεγχος της περαιτέρω εξάπλωσης και ο περιορισμός της, όμως, είναι. Άλλωστε, τα ανθρώπινα δικαιώματα πάντα καταπατώνται, πάντα διεκδικώνται και πάντα θα αποτελούν καίριο αίτημα, εις τους αιώνας των αιώνων. “Liberté, égalité, fraternité” διαχρονικό, πανανθρώπινο οξυγόνο.

M.W.G: Ευθύνη και αλήθεια. Δυο σημαντικές έννοιες που επίσης προβάλλονται στις «Γόνιμες Μέρες». Ευθύνη απέναντι στους άλλους και αλήθεια που ενδέχεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις αν αποτυπωθεί στην ολότητά της.

Θα θέλατε να περιγράψετε τη δική σας οπτική;

Τ.Γ: Η ευθύνη απέναντι στην αλήθεια, το ήθος, την εντιμότητα, τον εαυτό μας και την κοινωνία είναι τόσο προσωπική, όσο και συλλογική υπόθεση. Η ελευθερία του ενός, όπως και η αλήθεια ή η ευθύνη του, τελειώνει εκεί όπου αρχίζει η ελευθερία, η αλήθεια και η ευθύνη του άλλου. Ας υπερασπίσουμε τις αλήθειες μας και τις ευθύνες μας με όσο μεγαλύτερο σεβασμό και σθένος είναι εφικτό.

M.W.G: Διανύετε μια δεκαπεντάχρονη συγγραφική πορεία. Σύμφωνα με την εμπειρία σας έχουν υπάρξει αλλαγές στον χώρο των εκδόσεων και αν ναι, ποιες είναι αυτές;

Εντοπίζετε σημεία που χρήζουν βελτίωσης;

Τ.Γ: Ο χώρος των εκδόσεων ήταν και είναι πολύ δύσκολος. Όπως και κάθε οδός, η οποία εμπορεύεται κάποια μορφή τέχνης. Δυστυχώς, η αγορά του βιβλίου είναι μικρή και αυτό δεν ευνοεί την ανάπτυξη. Μέσα σε αυτά τα δεκαπέντε χρόνια που δραστηριοποιούμαι στον χώρο του βιβλίου, πολλοί εκδοτικοί οίκοι έκλεισαν και πολλοί νέοι άνοιξαν, αλλά οι συνθήκες για τους συγγραφείς δεν βελτιώθηκαν. Ωστόσο, υπάρχει κοινό το οποίο στηρίζει την καλή λογοτεχνία και αν ένας συγγραφέας έχει ύφος, θέμα, ιστορία, φωνή και έχει κάτι να πει, θα βρει ανταπόκριση.

M.W.G: Και η ευχή σας για τα επόμενα χρόνια; Προσωπική και συλλογική;

Τ.Γ: Υγεία, περισσότερη αναζήτηση της ηδονής της ανάγνωσης, άφθονη αγάπη και γόνιμες μέρες για όλους!

M.W.G: Σας ευχαριστούμε πολύ και ευχόμαστε καλή επιτυχία στο έργο σας.

Η Τζούλια Γκανάσου σπούδασε Πληροφορική (Ο.Π.Α. & Παν/μιο Λονδίνου), Λογοτεχνία (ως υπότροφος, Παν/μιο Σορβόννης & Παν/μιο Εδιμβούργου) & Ευρωπαϊκό Πολιτισμό (Ε.Α.Π.). Εκδόσεις: «Σε μαύρα πλήκτρα» (Μυθιστόρημα, Γκοβόστης 2006 & Παν/μιο Εδιμβούργου, συλλογή «Παγκοσμιουπόλεις» 2007). «Ομφάλιος λώρος» (Μυθιστόρημα, Γκοβόστης 2011 – 4^ο Διεθνές Λογοτεχνικό Φεστιβάλ Dasein, 1^ο Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών Αθήνας, 9^ο  Φεστιβάλ Νέων Λογοτεχνών Γλασκώβης). «Ως το τέλος» (Νουβέλα, Γκοβόστης 2013 – υποψήφιο για το «Βραβείο Νέου Λογοτέχνη 2013» Λογοτ. Περιοδικό «Κλεψύδρα» & για το «Κρατικό Βραβείο Λογοτεχνίας 2014»). «Γονυπετείς» (Νουβέλα, Γκοβόστης 2017, Γ’ Έκδοση – «Βραβείο Αφηγήματος «Η Μεσόγειος» 2018» Παν/μιο Έξιτερ & «Βραβείο Διηγήματος» Βραβεία Βιβλίου Public 2018). «Γόνιμες Μέρες» (Νουβέλα, Γκοβόστης 2021), υποψήφιο για το βραβείο “Confinement Stories 2021” του λογοτεχνικού περιοδικού World Literature Today